Μετενσάρκωση και Ορθόδοξη πίστη

Κείμενο δημοσιευμένο στό περιοδικό

«Ἐφημέριος»,

μηνιαία ἔκδοση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,

ἔτος 60, τεῦχ. 11, Δεκ. 2011.

  

Ἡ Ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἡ Ἀλήθεια πού μᾶς ἔχει φανερώσει ὁ Θεός γιά τή σωτηρία μας. Ἔχοντας σάν ὁδηγό αὐτή τήν Ἀλήθεια ὁ ἄνθρωπος προσεγγίζει τόν Θεό, κοινωνεῖ μαζί Του καί σώζεται. Ἡ Ἀλήθεια αὐτή δέν μᾶς φανερώνει μόνο τί εἶναι ὁ Θεός, ἀλλά καί τί εἶναι ὁ ἄνθρωπος, καί ποία εἶναι ἡ σχέση του μέ τόν Θεό. Ἄν κάποιος δέν ἔχει ὀρθή ἀντίληψη γιά τόν ἑαυτό του καί γιά τή σχέση του μέ τόν Θεό, δέν μπορεῖ νά γνωρίσει τόν Θεό καί νά σωθεῖ. Εἶναι φανερό, λοιπόν, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη ἀνθρωπολογία, δηλ. ἡ Ὀρθόδοξη διδασκαλία γιά τόν ἄνθρωπο, εἶναι ἀπαραίτητη προϋπόθεση τῆς σωτηρίας μας.

Σύγχρονες μορφές Αρειανισμού

Κείμενο δημοσιευμένο στό περιοδικό

«Ἐφημέριος»,

μηνιαία ἔκδοση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,

ἔτος 60, τεῦχ. 6, Ἰούν. 2011.

Ὅπως εἶναι γνωστό ἀπό τήν ἐκκλησιαστική ἱστορία, ὁ Ἀρειανισμός εἶναι ἡ πρώτη ἀπό τίς μεγάλες αἱρέσεις πού συντάραξαν τήν Ἐκκλησία τόν δ΄ καί ε΄ μ.Χ. αἰ. Εὔστοχα ἔχει χαρακτηρισθεῖ ὡς «ἡ ριζοσπαστικότερη αἵρεση τοῦ Χριστιανισμοῦ» (Στ. Παπαδοπούλου, Πατρολογία Β΄, Ἀθήνα 1999, σ. 114) καί ὄντως ἀποτελεῖ διδασκαλία, πού καταργεῖ τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ καί ἐπιχειρεῖ νά ἀνατρέψει ἐκ θεμελίων τό οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας. Σέ γενικές γραμμές δίδασκε ὅτι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἀνήκει στά κτίσματα (δημιουργήματα) τοῦ Θεοῦ, δηλ. δέν εἶναι ἀληθινός Θεός καί δέν ἔχει τήν ἴδια φύση μέ τόν Πατέρα. Κατά συνέπειαν, καί ὁ ἱστορικός Ἰησοῦς Χριστός δέν ἦταν ἀληθινός Θεός, οὔτε πραγματικός Σωτῆρας τοῦ κόσμου. Μέ τήν εὐρύτερη ἔννοια, Ἀρειανισμός εἶναι κάθε πίστη ἤ ἀντίληψη πού ὑποτιμᾶ τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Τέτοιες ἀντιλήψεις ἐμφανίζονται σέ πολλές περιπτώσεις στήν ἐποχή μας, ἐκφραζόμενες εἴτε ἀπό συγκεκριμένες αἱρετικές ὁμάδες εἴτε ἀπό εὐρύτερα θρησκευτικά ἤ ἀποκρυφιστικά κινήματα, ὅπως αὐτό τῆς Νέας Ἐποχῆς κ.ἄ. Ὁ Ἀρειανισμός δηλ. δέν εἶναι ἕνα φαινόμενο τοῦ παρελθόντος, ἀλλά κάτι, πού ἀφορᾶ σέ κάθε ἐποχή καί πολύ περισσότερο στήν ἐποχή μας. Ἄς δοῦμε, ὅμως ἐνδεικτικά κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Η Νέα Εποχή και οι αντιλήψεις της

Η ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

ΚΑΙ ΟΙ ΠΕΡΙ ΘΕΟΥ, ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΥ

ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΤΗΣ

ΙΕΡΕΩΣ

 ΣΩΤΗΡΙΟΥ Ο. ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΙΑ

Εἰσήγηση στήν Β' Ἀντιαιρετική Ἱερατική Σύναξη τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας (Ἱερός Ναός Ἁγίας Βαρβάρας Τριπόλεως - 5 Νοεμβρίου 1998), μέ ἐλάχιστες τροποποιήσεις.

Ἕνας ἀπό τούς βασικότερους τομεῖς τῆς ἀποστολῆς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στήν ἐποχή μας εἶναι ἡ περιφρούρηση τοῦ λαοῦ τοῦ Κυρίου ἀπό τά ἄτομα ἤ τίς ὁμάδες πού προσπαθοῦν νά διαστρέψουν τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ καί νά ἀπομακρύνουν τά μέλη της ἀπό τήν ὁδό τῆς σωτηρίας μέ τήν εἰσαγωγή ἄλλων διδασκαλιῶν καί ἀντιλήψεων καί μέ τή διάδοση νέων, ἀσυμβίβαστων μέ τήν ὀρθόδοξη ἀντιλήψη, κοσμοθεωριῶν. Βέβαια, ἡ διατήρηση τῆς αὐθεντικότητας τῆς ἀλήθειας πού ἀπεκάλυψε ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί ἡ διαφύλαξη τοῦ πληρώματος τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τόν κίνδυνο τῶν αἱρέσεων δέν εἶναι ποιμαντική ἀνάγκη τῆς ἐποχῆς μας μόνο. Πάντοτε ἡ Ἐκκλησία, ἀπό τήν ἀποστολική ἐποχή μέχρι σήμερα, διά τῶν ὑπευθύνων Λειτουργῶν της (Ἐπισκόπων, Πρεσβυτέρων καί Διακόνων), διά τῶν καθιερωμένων ἐκκλησιαστικῶν θεσμῶν (ἱερῶν Συνόδων) καί διά τῶν αὐθεντικῶν ἐκφραστῶν τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς (Ἁγίων καί Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας) ἐπιτελοῦσε αὐτό τό ἔργο, ἀκολουθώντας τήν προτροπή τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρός τούς πρεσβυτέρους τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐφέσου: «προσέχετε οὖν ἑαυτοῖς καί παντί τῷ ποιμνίῳ ἐν ᾧ ὑμᾶς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους, ποιμαίνειν τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ» (Πράξ. 20, 28). Σήμερα, ὅμως, τό ἔργο αὐτό καθίσταται ἰδιαίτερα δύσκολο καί πολύπλοκο, διότι ἕνα συνεχῶς αὐξανόμενο πλῆθος αἱρετικῶν καί παραθρησκευτικῶν ὁμάδων ἐπιχειρεῖ νά ἀλλοιώσει τό φρόνημα τοῦ λαοῦ μας, νά εἰσαγάγει νέα ἤθη, νά θέσει στό περιθώριο τήν Ὀρθόδοξη πίστη καί ζωή.

«Βασίλειος ο Μέγας», τεύχ. 60, Οκτ. - Δεκ. 2013

ΤΕΥΧΟΣ 60     ΤΡΙΠΟΛΙΣ      ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ  2013

Α Λ Ε Ξ Α Ν Δ Ρ Ο Σ

ΧΑΡΙΤΙ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ   Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Ω Ν

Πρός

Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν εὐσεβῆ Λαόν 
τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας.

Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

«Χριστός γεννᾶται· δοξάσατε.

Χριστός ἐξ οὐρανῶν· ἀπαντήσατε.

Χριστός ἐπί γῆς· ὑψώθητε».

Ἡ ἐνανθρώπησι τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι τό μεγαλύτερο γεγονός τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, γιατί χάρις σ' αὐτό βρῆκε ὁ ἄνθρωπος καί ὁλόκληρη ἡ δημιουργία τήν πραγματική λύτρωσι καί γι' αὐτό ὅλοι μας τήν ἁγία ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων μ' ἕνα στόμα καί μέ μιά καρδιά ὑμνοῦμε καί δοξολογοῦμε τόν Θεάνθρωπον Λυτρωτήν καί Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Το μάθημα των Θρησκευτικών και οι αιρέσεις

ΤΕΥΧΟΣ 60     ΤΡΙΠΟΛΙΣ   ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2009

ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αἱρέσεις καί νομικός προβληματισμός γιά τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν

Ὅπως εἶναι γνωστό, στή χώρα μας δρᾶ ἕνα μεγάλο πλῆθος αἱρέσεων καί παραθρησκευτικῶν ὁμάδων, οἱ περισσότερες ἀπό τίς ὁποῖες δέν ἀναγνωρίζονται ὡς «γνωστές θρησκεῖες», ἀφοῦ δέν πληροῦν τίς προϋποθέσεις, πού θέτει τό Σύνταγμα καί ἡ ἑλληνική νομοθεσία. Οἱ ὁμάδες αὐτές εἶναι γνωστές διεθνῶς ὡς «σέκτες» («αἱρετικές ὁμάδες» ἤ «νέες θρησκευτικές κινήσεις» ἤ «ὁμάδες θρησκευτικοῦ ἤ ἐσωτεριστικοῦ ἤ πνευματικοῦ χαρακτῆρα», κατά τήν ὁρολογία τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης). Στή χώρα μας ἐπιχειροῦν νά κάνουν αἰσθητή τήν παρουσία τους, θέτοντας συνήθως ἕνα πλῆθος νομικῶν προβλημάτων, γιά δῆθεν παραβίαση τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας καί τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων, γιά δῆθεν ἀναχρονιστική νομοθεσία κ.λ.π. Θεωροῦν ὅτι ἡ ἑλληνική νομοθεσία εἶναι ἀσύμβατη μέ τά εὐρωπαϊκά δεδομένα καί ἰσχυρίζονται ὅτι ἡ χώρα μας ἔχει δῆθεν καταδικασθεῖ ἀπό διεθνῆ δικαστήρια γιά τή σχετική της νομοθεσία, παραποιώντας, μάλιστα, δικαστικές Ἀποφάσεις.

Η ιστορικότητα του Ιησού και οι αμφισβητήσεις της

ΤΕΥΧΟΣ 59       ΤΡΙΠΟΛΙΣ     ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2008

Η ΙΣΤΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ

Τό πρόβλημα τοῦ «ἱστορικοῦ Ἰησοῦ»

Θεμέλιο τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας ὑπῆρξε ἀνέκαθεν τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ πίστη στόν Χριστό, ἀποτελεῖ ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιά τήν ἔνταξη καί τήν παραμονή μας στήν Ἐκκλησία. Ἡ πίστη αὐτή πηγάζει ἀπό τήν βεβαιότητα ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι πρωτίστως ἕνα ἱστορικό πρόσωπο, κάποιος πού ἔζησε σέ συγκεκριμένο τόπο καί χρόνο. Ἡ ἀντίληψη αὐτή, συμπληρωμένη μέ τήν πεποίθηση, ὅτι τό ἱστορικό αὐτό πρόσωπο εἶναι ὁ «Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος», δηλ. ὁ ἴδιος ὁ Θεός, πού ἦλθε στόν κόσμο γιά τή σωτηρία μας, ἀποτελεῖ τήν «πέτρα», πάνω στήν ὁποία ἔχει θεμελιωθεῖ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ὥστε «πύλαι ἅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» (Ματθ. 16, 16-18). Ἄν κλονισθεῖ ἡ ἱστορική αὐτή βάση, ὁλόκληρο τό οἰκοδόμημα τῆς Ἐκκλησίας καταρρέει καί ἡ χριστιανική πίστη μεταβάλλεται σ’ ἕναν μῦθο, ἤ ἀκόμη χειρότερα, σέ μιά ἀπάτη!

Η Καινή Διαθήκη και οι αλλοιώσεις της

ΤΕΥΧΟΣ 58     ΤΡΙΠΟΛΙΣ     ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2008

Η  ΚΑΙΝΗ  ΔΙΑΘΗΚΗ

ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ «ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ»

Μιά σύγχρονη αἵρεση στά βήματα τῶν ἀρχαίων αἱρετικῶν

Εἶναι γνωστό, ὅτι ἀπό τούς πρώτους χριστιανικούς αἰῶνες, οἱ ἀρχαῖοι αἱρετικοί διακρίνονταν γιά τήν ὑπερβολική «προσήλωσή» τους στό κείμενο τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Ἔφθαναν, μάλιστα, σέ σημεῖο νά κατηγοροῦν τούς ἐκπροσώπους τῆς Ἐκκλησίας (μεγάλους Πατέρες καί Ἁγίους), γιά χρήση ὅρων «καινῶν» (νέων) καί «ἀγράφων» (μή περιεχομένων στήν Ἁγ. Γραφή). Συνήθως δύσκολα γινόταν ἀντιληπτό ὅτι αὐτή ἡ «προσήλωση» στή Γραφή ἦταν, τελικά, ἕνα ψεῦδος, μιά ἀπάτη: ἄλλοτε συνειδήτη (κατ’ ἐξοχήν περίπτωση ἀπάτης) καί ἄλλοτε ἀσυνείδητη (περίπτωση πλάνης. Οἱ αἱρετικοί αὐτοί, ἀφοῦ πρῶτα ἐπλανήθησαν οἱ ἴδιοι καί ἔσφαλαν, στή συνέχεια πλανοῦσαν καί ἄλλους, τούς ὁπαδούς τους, ὅσους τούς ἀκολουθοῦσαν). Τό ἔργο τῶν μεγάλων Πατέρων ἦταν ἀκριβῶς νά ἀποδείξουν, μέ ἕνα πλῆθος χωρίων ἀπό τήν Ἁγ. Γραφή, ὅτι οἱ ἀντιλήψεις τῶν αἱρετικῶν ἐκείνων δέν εἶχαν καμμία σχέση οὔτε μέ τό γράμμα οὔτε μέ τό νόημα τῆς Ἁγ. Γραφῆς. Κάπως ἔτσι ἀντιμετωπίστηκαν οἱ ἀρχαῖες αἱρέσεις. Οἱ ἅγιοι Πατέρες ἔδειξαν σαφῶς ὅτι οἱ αἱρετικοί εἶχαν μόνο ἐπιφανειακή σχέση μέ τήν Ἁγ. Γραφή ἤ μᾶλλον τήν χρησιμοποιοῦσαν ὡς ὄργανο προβολῆς δικῶν τους ἀντιλήψεων. Ὁ δῆθεν σεβασμός δέν ἦταν τίποτε ἄλλο ἀπό μιά ἄκρως ἀσεβῆ χρήση ἤ κακοποίηση τῆς Ἁγ. Γραφῆς.

Η Υπεραγία Θεοτόκος στην Ορθοδοξία και στις αιρέσεις

ΤΕΥΧΟΣ  57                ΤΡΙΠΟΛΙΣ                   ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008

Η  ΥΠΕΡΑΓΙΑ  ΘΕΟΤΟΚΟΣ

ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΕΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ

Εἰσαγωγικά

Σέ προηγούμενο τεῦχος τοῦ ἐντύπου μας (Νο 43) εἴχαμε ἀναφερθεῖ στήν ἁγιότητα καί στή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τήν τιμή τῶν Ἁγίων. Εἴδαμε ἐκεῖ, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη διδασκαλία περί τῶν Ἁγίων διαστρέφεται ἀπ’ ὅλες γενικά τίς αἱρέσεις τοῦ εὑρύτερου προτεσταντικοῦ χώρου, παλαιότερες (Λουθηρανοί, Καλβινιστές κ.ἄ) καί σύγχρονες (Πεντηκοστιανοί, Μάρτυρες τοῦ Ἰεχωβᾶ κ.ἄ). Τήν ἴδια σχεδόν ἀντιμετώπιση ἔχει καί ἡ διδασκαλία γιά τό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τό πρόσωπο πού διακρίνεται καί ὑπερέχει σαφῶς ὅλων τῶν Ἁγίων. Αὐτή ἀκριβῶς ἡ ὑπερέχουσα θέση τῆς «Μητρός τοῦ Κυρίου» μᾶς ὑποχρεώνει νά ἀσχοληθοῦμε εἰδικά στό τεῦχος αὐτό τοῦ ἐντύπου μας μέ τή διδασκαλία γιά τήν Θεοτόκο καί μέ τίς διαστροφές αὐτῆς τῆς διδασκαλίας, πού κατά καιρούς ἐμφανίζονται.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η ιστορική αλήθεια

ΤΕΥΧΟΣ  56             ΤΡΙΠΟΛΙΣ               ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2008

Ο ΜΕΓΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑΝ ΟΝΤΩΣ ΜΕΓΑΛΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΚΑΙ ΑΓΙΟ

Εἰσαγωγή. Ἡ ζωή ἑνός Μεγάλου.

Στήν ἐποχή μας παρατηρεῖται τό φαινόμενο πρόσωπα, πού ἔχουν καταξιωθεῖ ἀπό τήν Ἱστορία καί τήν Ἐκκλησία, πρόσωπα πού εἶναι πολύ ψηλά στή συνείδηση τοῦ Λαοῦ καί περιβάλλονται μέ τιμή καί ἀγάπη, νά δέχονται συντονισμένες ἐπιθέσεις κατασυκοφάντησης καί λασπολογίας καί νά ἐξυβρίζονται μέ χυδαῖο τρόπο. Τέτοιες ἐπιθέσεις προέρχονται καί ἀπό τόν χῶρο τῶν αἱρέσεων καί τῆς παραθρησκείας, ἰδιαίτερα δέ ἀπό τά σύγχρονα ἀρχαιολατρικά κινήματα, πού ἐργάζονται γιά τήν ἀναβίωση τῆς λατρείας τοῦ δωδεκαθέου καί τῆς ἀρχαίας εἰδωλολατρικῆς θρησκείας. Ἀπό τούς πρώτους στόχους τῶν ἐπιθέσεων εἶναι ὁ αὐτοκράτωρ καί ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας Κωνσταντῖνος ὁ Μέγας (280 - 337 μ.Χ.), τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη τιμᾶται στίς 21 Μαΐου.