Κείμενον περί Πρωτείου Ι΄ Μικτής Επιτροπής Διαλόγου (Ραβέννα 13/10/2007)

Ι΄ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΜΙΚΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΔΙΑ ΤΟΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΡΑΒΕΝΝΑ, 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2007.

«Ἐκκλησιολογία καὶ κανονικαὶ συνέπειαι τῆς μυστηριακῆς φύσεως τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία, συνοδικότης καὶ ἐξουσία»[1]^.

Εἰσαγωγὴ

1. «Ἵνα πάντες ἓν ὧσι, καθὼς σύ, Πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγώ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σὺ μὲ ἀπέστειλας» (Ἰωάν. 17,21). Εὐχαριστοῦμεν τὸν Τριαδικὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος συνήγαγεν ἡμᾶς – τὰ μέλη τῆς Μικτῆς Διεθνοῦς Ἐπιτροπῆς διὰ τὸν Θεολογικὸν Διάλογον μεταξὺ τῆς Ῥωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας καὶ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας – ὥστε νά ἀνταποκριθῶμεν ἀπὸ κοινοῦ ἐν ὑπακοῇ εἰς αὐτὴν τὴν προσευχὴν τοῦ Ἰησοῦ. Ἔχομεν ἐπίγνωσιν ὅτι ὁ διάλογός μας ἀρχίζει ἐκ νέου ἐντὸς ἑνὸς κόσμου, ὁ ὁποῖος ἔχει ἀλλάξει ριζικῶς κατὰ τοὺς προσφάτους καιρούς. Τό φαινόμενον τῆς ἐκκοσμικεύσεως καὶ τῆς παγκοσμιοποιήσεως, καθὼς καὶ ἡ πρόκλησις ἐκ μέρους νέων συναντήσεων μεταξὺ Χριστιανῶν καὶ πιστῶν ἄλλων θρησκειῶν, ἀπαιτοῦν καὶ πάλιν ἐπειγόντως ἀπὸ τοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ νά δίδουν μαρτυρίαν τῆς πίστεως, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ἐλπίδος των. Εἴθε τὸ Πνεῦμα τοῦ Ἀναστάντος Κυρίου νά ἐνδυναμώνῃ τὰς καρδίας καὶ τὰς διανοίας μας, προκειμένου νά φέρωμεν τοὺς καρποὺς τῆς ἑνότητος εἰς τὴν σχέσιν μεταξὺ τῶν Ἐκκλησιῶν μας, ὥστε ἀπὸ κοινοῦ νά διακονήσωμεν τὴν ἑνότητα καὶ τὴν εἰρήνην ὅλης τῆς ἀνθρωπίνης οἰκογενείας. Εἴθε τὸ αὐτὸ Πνεῦμα νά μᾶς ὁδηγήσῃ εἰς τὴν πλήρη ἔκφρασιν τοῦ μυστηρίου τῆς ἐκκλησιαστικῆς (ecclesial) κοινωνίας, τήν ὁποίαν ἀναγνωρίζομεν εὐγνωμόνως ὡς τό ὡραιότερον δῶρον τοῦ Θεοῦ εἰς τὸν κόσμον, μυστηρίου, τοῦ ὁποίου τὸ κάλλος ἀντανακλᾶται ἰδιαιτέρως εἰς τὴν ἁγιότητα τῶν ἁγίων, εἰς τὴν ὁποίαν πάντες ἐκλήθημεν.

Κείμενο επί Εκκλησιολογίας «Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών» (Porto Alegre, 2006)

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

Θ΄ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

PORTO ALEGRE ΒΡΑΖΙΛΙΑΣ, 14-23 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2006

ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΠΙ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ:

«ΚΛΗΘΕΙΣΕΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ»

(«CALLED TO BE THE ONE CHURCH»)

Mετάφραση:

Δέσποινα Μ. Καλογεράκη, Δρ Θεολογίας

(Οἱ λέξεις μέσα σέ ἀγκύλες

εἶναι προσθήκη τῆς μεταφράστριας).

Ἕνα κάλεσμα πρός ὅλες τίς Ἐκκλησίες γιά νά ἀνανεώσουν τήν δέσμευσή τους πρός τήν ἐπίτευξη τῆς ἑνότητας καί νά ἐμβαθύνουν τόν μεταξύ τους διάλογο.

Οἱ συνελεύσεις τοῦ ΠΣΕ ἔχουν υἱοθετήσει κείμενα τά ὁποῖα προβάλλουν μιά προοπτική, ἤ καί προσδιορίζουν τό ποιόν τῆς «ἐπιδιωκόμενης ἑνότητας».(1) Ἡ Ἔνατη Συνέλευση, πού συνῆλθε στό Πόρτο Ἀλέγκρε, διαπνεόμενη ἀπό τίς ἀρχές τῶν ἐν λόγῳ κειμένων, ἀποδέχτηκε τό παρόν κείμενο ἐνθαρρύνοντας τίς Ἐκκλησίες νά συνεχίσουν τήν συμπόρευσή τους πρός τήν ἐπίτευξη τῆς πλήρους ὁρατῆς ἑνότητας.

Ὁ σκοπός τῆς παρότρυνσης αὐτῆς πρός τίς Ἐκκλησίες εἶναι διττός: α) Νά ἀντικατοπτρίσει τί πιθανόν θά μποροῦσαν οἱ ἐκκλησίες νά ἐπισημάνουν ἀπό κοινοῦ πάνω σέ διάφορα σοβαρά θέματα πού ἀφοροῦν στήν Ἐκκλησία, στό σημεῖο αὐτό τοῦ ταξιδιοῦ τοῦ οἰκουμενικοῦ διαλόγου καί β) νά προσκαλέσει τίς ἐκκλησίες σέ ἕναν διάλογο ἐπί νέοις ὅροις, - [ἕναν διάλογο] ἀμοιβαίως ὑποστηρικτικό ἀλλά καί συγχρόνως ἀνοικτό καί διερευνητικό - σχετικά μέ τήν ποιότητα καί τόν βαθμό τῆς ἀδελφοσύνης καί (ἐπι)κοινωνίας τους, καί σχετικά μέ τά θέματα πού ἀκόμη διχάζουν τίς ἐκκλησίες.(2)

Ανακοινωθέν περί Ουνίας Διορθοδόξου Επιτροπής Διαλόγου (1995)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΔΙΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΕΠΙ ΤΟΥ

ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΦΑΝΑΡΙΟΝ, 13-14 ΙΟΥΛΙΟΥ 1995

Ἡ Διορθόδοξος Ἐπιτροπὴ ἐπὶ τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου μετὰ τῆς Ῥωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας συνῆλθε τὴν 13ην - 14ην Ἰουλίου 1995, τῇ σεπτῇ προσκλήσει τῆς Α.Θ.Π. τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ἐν Φαναρίῳ, πρὸς συζήτησιν τοῦ θέματος τῆς πορείας τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου καὶ τῶν προοπτικῶν αὐτοῦ διὰ τὸ μέλλον.

Εἰς τὰς ἐργασίας τῆς Διορθοδόξου Ἐπιτροπῆς μετέσχον ἐκπρόσωποι τῶν Ἐκκλησιῶν Κωνσταντι­νουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας, Σερβίας, Ῥουμανίας, Γεωργίας, Ἑλλάδος, Ἀλβανίας καὶ Φιλλανδίας. Δὲν ἠδυνήθησαν νὰ μετάσχουν, δι’ ἀ­νεξαρτήτους πρὸς τὸ θέμα λόγους, αἱ Ἐκκλησίαι Ἱεροσολύμων, Ῥωσίας, Βουλγαρίας, Κύπρου, Πο­λωνίας καὶ Τσεχίας - Σλοβακίας, καίτοι ὡρισμέναι ἐξ αὐτῶν εἶχον ὁρίσει καὶ τοὺς ἐκπροσώπους των.

Κείμενον περί Ουνίας Ζ΄ Μικτής Επιτροπής Διαλόγου (Balamand 1993)

Η Ζ΄ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ

ΤΗΣ ΜΙΚΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΙ ΡΩΜΑΙΟΚΑΘΟΛΙΚΗΣ

«Η ΟΥΝΙΑ ΩΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

ΚΑΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΙΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ»

BALAMAND, ΛΙΒΑΝΟΣ 17-24 ΙΟΥΝΙΟΥ 1993.

Εἰσαγωγὴ

1. Κατόπιν ἀξιώσεως τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ἡ ὀμα­λὴ πρόοδος τοῦ Θεολογικοῦ Διαλόγου μὲ τὴν Ῥωμαιοκαθολι­κὴ Ἐκκλησία διεκόπη διὰ νὰ καταστῇ δυνατὸν νὰ ἐξετασθῇ κατὰ προτεραιότητα τὸ καλούμενο πρόβλημα τῆς Οὐνίας.

2. Ἀναφορικῶς πρὸς τὴν μέθοδο ποὺ ἀπεκλήθη «Οὐνία» εἶχε δηλωθῇ στὸ Freising (Ἰούνιος 1990) ὅτι: «τὴν ἀποκλείομε ὡς μέθοδο ἀναζητήσεως τῆς Ἑνότητος, διότι δὲν εἶναι σύμ­φωνη πρὸς τὴν κοινὴ παράδοση τῶν Ἐκκλησιῶν μας».

3. Ὅσον ἀφορᾶ στὶς Καθολικὲς Ἐκκλησίες Ἀνατολικοῦ ῥυθμοῦ, εἶναι προφανὲς ὅτι, ὡς μέλη τῆς Ῥωμαιοκαθολικῆς (ἐκ­κλησιαστικῆς) Κοινωνίας, ἔχουν τὸ δικαίωμα νὰ ὑπάρχουν καὶ νὰ δροῦν μὲ στόχο τὴν ἱκανοποίηση τῶν πνευματικῶν ἀναγκῶν τῶν πιστῶν των.

4. Τὸ κείμενο ποὺ συνετάχθη στὴν Ariccia ὑπὸ τῆς Μικτῆς Ἐπιτροπῆς (Ἰούνιος 1991) καὶ ὠλοκληρώθη στὸ Balamand (Ἰού­νιος 1993) διαγράφει τὴν μέθοδο ποὺ υἱοθετοῦμε στὰ πλαίσια τῆς σημερινῆς ἀναζητήσεως τῆς πλήρους κοινωνίας, δίδοντας ἔτσι τοὺς λόγους ποὺ ἐπιβάλλουν τὸν ἀποκλεισμὸ τῆς «Οὐνίας» ὡς μεθόδου.

5. Τὸ παρὸν κείμενο περιλαμβάνει δύο μέρη:

α. Ἐκκλησιολογικὲς Ἀρχὲς

β. Πρακτικοὶ Κανόνες

Η ψυχή και τα μέρη της

Διάγραμμα – Περίληψη

Θέματος ΣΤ' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή»

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας,

περιόδου ΙΒ', ἔτους 2017-2018.

Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου: Ἄν τό σῶμα εἶναι τό θνητόν, ἡ ψυχή εἶναι τό «ἀθάνατον» μέρος τοῦ ἀνθρώπου: ἡ Ὀρθόδοξη ὑμνολογία ὁμιλεῖ σαφῶς περί ψυχῆς ὡς «πράγματος ἀθανάτου». Ἡ Γένεσις (2,7) ἀναφέρεται στόν ἰδιαίτερο τρόπο (ἰδιαίτερη δημιουργική ἐνέργεια) δημιουργίας της: ἡ ψυχή προέρχεται ἐκ τοῦ «ἐμφυσήματος» τοῦ Θεοῦ. Ὡστόσο, δέν ταυτίζεται μέ αὐτό τό «ἐμφύσημα»: «τοῦτο τό πνεῦμα προελθόν, οὐκ αὐτό γέγονε ψυχή, ἀλλά ψυχήν ἔκτισεν· οὐκ αὐτό εἰς ψυχήν μετεβλήθη, ἀλλά ψυχήν ἐδημιούργησε» (Ἰω. Χρυσόστομος). Ἡ ἀντίληψη γιά τήν ἀθανασία τῆς ψυχῆς ἦταν εὐρύτατα διαδεδομένη στόν ἀρχαῖο ἑλληνικό κόσμο, ὁ δέ Πλάτων συγκεντρώνει ὅλα τά ὑπέρ αὐτῆς ἐπιχειρήματα. Ὡστόσο, στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση ἰσχύει μόνο μέ προϋποθέσεις, ὅπως: α) Ἡ ψυχή δέν εἶναι ἄκτιστη, ἀλλά κτιστή. β) Δέν εἶναι ἀθάνατη «κατά φύσιν», ἀλλά «κατά χάριν», ἀφοῦ «πᾶν τό ἀρξάμενον τελευτᾶ κατά φύσιν». γ) Δέν ταυτίζεται μέ τόν ἄνθρωπο, ἀλλά εἶναι μέρος ἀνθρώπου. δ) Ἡ ἀθανασία τοῦ ἀνθρώπου δέν στηρίζεται στήν ἀθανασία τῆς ψυχῆς, ἀλλά στήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί στή μέλλουσα ἀνάσταση τῶν σωμάτων.