Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Ε΄ τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, περιόδου ΙΣΤ΄, ἔτους 2021-2022.
Εἰσαγωγικά: Ἡ Ἁγία Γραφή καί ἡ Πατερική Παράδοση μαρτυροῦν σαφῶς ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ἀνθρώπινος ὀργανισμός, δέν εἶναι θεσμός κοινωνικός, δέν εἶναι κοσμικός σύλλογος ἤ σωματεῖο, δέν εἶναι πραγματικότητα «τοῦ κόσμου τούτου». Εἶναι μέν «ἐν τῷ κόσμῳ», «ἀλλ’ οὐκ ἐκ τοῦ κόσμου». Τονίζουν, ἐπίσης, τή βαθύτατη ὀργανική σχέση, τήν μέχρι ταυτότητος σχέση Χριστοῦ καί Ἐκκλησίας: Ἐκκλησία εἶναι ὁ Χριστός, ὁ «ὅλος Χριστός», ἤ «ὁ Χριστός, παρατεινόμενος εἰς τούς αἰῶνας» (ἅγ. Αὐγουστῖνος, ἅγ. Ἰουστῖνος Πόποβιτς). Ἐξωτερικά, βέβαια, ἡ Ἐκκλησία ἔχει τή μορφή σωματείου καί ἀποτελεῖται ἀπό ἀνθρώπους, συντεταγμένους σέ συγκεκριμένη δομή καί ὀργάνωση. Ὡστόσο, ὅ,τι συνδέει τά μέλη της δέν εἶναι μόνο ἡ κοινή «ἰδεολογία» (πίστη), οὔτε μόνο ὁ κοινός τρόπος ζωῆς, οὔτε μόνο οἱ κοινοί στόχοι, οὔτε μόνο τό κοινό πρόγραμμα γιά τήν ἐπίλυση τῶν ἀνθρώπινων προβλημάτων (πολιτική). Τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας συνδέει ἡ ὀργανική (πραγματική) ἕνωσή τους μέ τόν Χριστό: στήν Ἐκκλησία ἀνήκουν οἱ πραγματικά ἑνωμένοι μέ τόν Χριστό καί οἱ διά τοῦ Χριστοῦ ἑνωμένοι μεταξύ τους. Πῶς, ὅμως, συντελεῖται αὐτή ἡ ἕνωση; Οὔτε μόνο διά πίστεως, οὔτε μόνο διά τῶν ἔργων, οὔτε μόνο διά τῆς ἀγάπης. Αὐτά εἶναι μόνο οἱ ἀνθρώπινες προϋποθέσεις τῆς ἑνώσεως. Οὑσιαστικά, ἡ ἕνωση μέ τόν Χριστό συντελεῖται μέ τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας. Αὐτά εἶναι ἡ ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ προϋπόθεση τῆς ἑνώσεως. Στά Μυστήρια ἐνεργεῖ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Ἐκτός τῶν Μυστηρίων δέν ὑπάρχει ἕνωση μέ τόν Χριστό.
Μυστήρια καί Θεία Χάρις: Ἡ Ἐκκλησία μας ἀποδέχεται τά ἑπτά γνωστά Μυστήρια: Βάπτισμα, Χρίσμα, Θεία Εὐχαριστία, Ἐξομολόγηση, Γάμο, Εὐχέλαιο καί Ἱερωσύνη. Ὡστόσο, ἀπό αὐτά ξεχωρίζουν τό Βάπτισμα καί ἡ Θεία Εὐχαριστία, χωρίς βέβαια νά ὑποτιμῶνται τά ὑπόλοιπα, κάποια ἀπό τά ὁποῖα δέν εἶναι κἄν ἀναγκαῖα γιά τή σωτηρία (π.χ. ὁ Γάμος). Ὅμως, τά δύο αὐτά Μυστήρια εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖα γιά τήν ἕνωση μέ τόν Χριστό, δηλ. γιά τή σωτηρία, σύμφωνα μέ σαφεῖς καί ἀδιάψευστες μαρτυρίς τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου: «Ἐάν μή τις γεννηθῇ ἐξ ὕδατος καί Πνεύματος, οὐ δύναται εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ἰωάν. 3,5). «Ὁ πιστεύσας καί βαπτισθείς σωθήσεται» (Μάρκ. 16,16). «Ἔσωσεν ὑμᾶς διά λουτροῦ παλιγγενεσίας καί ἀνακαινώσεως Πνεύματος Ἁγίου» (Τίτ. 3,5). «Ἀμήν ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐάν μή φάγητε τήν Σάρκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου καί πίητε αὐτοῦ τό Αἷμα, οὐκ ἔχετε ζωήν ἐν ἑαυτοῖς. Ὁ τρώγων μου τήν Σάρκα καί πίνων μου τό Αἷμα ἔχει ζωήν αἰώνιον, κἀγώ ἀναστήσω αὐτόν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ ... Ὁ τρώγων μου τήν Σάρκα καί πίνων μου τό Αἷμα ἐν ἐμοί μένει κἀγώ ἐν αὐτῷ» (Ἰω. 6, 53-56). Τί εἶναι τά Μυστήρια; «Ὁρισμός» τῶν Μυστηρίων: «Θεοσύστατες τελετές, οἱ ὁποῖες, μέσω ὑλικῶν καί ὁρατῶν στοιχείων, μεταδίδουν τήν ἀόρατη Θεία Χάρη». Τί εἶναι ἡ Θεία Χάρις; Ἡ σώζουσα Δύναμις τοῦ Θεοῦ. Ἡ Δύναμις ἡ ὁποία καθαίρει, δικαιώνει καί ἀναγεννᾶ τόν ἄνθρωπο. Ἡ Δύναμις, ἡ ὁποία ἐνεργοποιεῖ σέ κάθε πιστό τήν ἀντικειμενικῶς δεδομένη ἀπό τόν Χριστό σωτηρία. Εἶναι μιά ἀόρατη, ἀλλά πανίσχυρη δύναμη, ἡ ὁποία διοχετεύεται ἀπό τόν Θεό στόν ἄνθρωπο γιά τή σωτηρία του. Ὁ ἄνθρωπος σώζεται «χάριτι» (Ἐφεσ. 2,8): κανείς δέν μπορεῖ νά σωθεῖ χωρίς καί ἐκτός τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Καί ἄν ἡ Θεία Χάρις ἐνεργεῖ μόνο ἐντός τῆς Ἐκκλησίας, τότε κανείς δέν μπορεῖ νά σωθεῖ ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας: ἡ σώζουσα Θεία Χάρις ἐνεργεῖ μόνο στά μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ἐντός τῆς Ἐκκλησίας ἡ Θεία Χάρις ἐνεργεῖ μέ πολλούς τρόπους, ὁ κυριώτερος ἀπό τούς ὁποίους εἶναι τά Μυστήρια. Γιά νά κατανοηθεῖ ὀρθά ἡ περί Θείας Χάριτος Ὀρθόδοξη διδασκαλία, πρέπει νά εἶναι γνωστές οἱ προϋποθέσεις της. Ἡ περί Θείας Χάριτος, καθώς καί οἱ συναφεῖς διδασκαλίες περί πτώσεως, ἁμαρτίας, ἀνθρώπινης ἐλευθερίας, προορισμοῦ, δικαιώσεως, ἀπολυτρώσεως κ.λπ. διαφοροποιοῦν τή δυτική θεολογική παράδοση (ρωμαιοκαθολική καί προτεσταντική) ἀπό τό φρόνημα τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας καί ἀπό τήν (ἀνατολική) Ὀρθόδοξη Θεολογική Παράδοση.
Δεῖτε βιντεοσκοπημένο
τό Θέμα στόν παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.youtube.com/watch?v=SroJZwRyCkE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου