Ορθόδοξη προσευχή και διαλογισμός

Διάγραμμα – Περίληψη

Θέματος Ε' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή»

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας,

περιόδου ΙΓ', ἔτους 2018-2019.

Ἡ «προσευχή» τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν: Προκειμένου νά κατανοηθεῖ τό βάθος καί τό περιεχόμενο τῆς προσευχῆς, πρέπει νά διακριθεῖ ἀπό τίς μή αὐθεντικές μορφές της, τίς ὁποῖες συναντᾶμε συνήθως στίς θρησκεῖες. Ἐκεῖ συναντᾶμε καί διάφορες τεχνικές, πού μοιάζουν μέ προσευχή, χωρίς νά ταυτίζονται μέ αὐτήν. Μιά τέτοια τεχνική εἶναι ὁ διαλογισμός τῶν ἀνατολικῶν θρησκειῶν (Ἰνδουϊσμοῦ καί Βουδισμοῦ). Προβάλλεται συνήθως σάν ἕνα εἶδος προσευχῆς, ταυτόσημο σχεδόν μέ τή «νοερά προσευχή» τῆς Ὀρθόδοξης Παράδοσης. Ὡστόσο, ὁ διαλογισμός μπορεῖ νά μοιάζει, ἀλλά δέν εἶναι προσευχή, τουλάχιστον μέ τή γνωστή ἔννοια τῆς προσευχῆς.

Η Ουνία ως εκκλησιαστικό πρόβλημα

ΤΕΥΧΟΣ 104      ΤΡΙΠΟΛΙΣ         ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018

Η ΟΥΝΙΑ ΩΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ὁ λεγόμενος «δούρειος ἵππος» τοῦ Παπισμοῦ

Στήν ἐποχή μας, πού ὅλος ὁ κόσμος τείνει νά γίνει μιά μεγάλη οἰκογένεια καί τά σύγχρονα μέσα συγκοινωνίας καί ἐπικοινωνίας ἔχουν ἐκμηδενίσει τίς ἀποστάσεις, οἱ συνεχεῖς ἐπαφές μεταξύ λαῶν καί πολιτισμῶν εἶναι κάτι ἀναγκαῖο καί ἀναπόφευκτο. Στίς συνθῆκες αὐτές, οἱ Ὀρθόδοξοι ἔρχονται ὅλο καί περισσότερο σέ ἐπαφή μέ ὁπαδούς ἄλλων θρησκειῶν καί ἄλλων χριστιανικῶν δογμάτων. Ὅπου συμβιώνουν ἑτερόδοξοι ἤ ἑτερόθρησκοι πληθυσμοί, πρέπει τουλάχιστον νά ὑπάρχει ἁρμονική συμβίωση καί οἱ σχέσεις νά εἶναι γνήσιες καί εἰλικρινεῖς. Βέβαια, κάθε θρησκευτική ὁμάδα ἔχει τή δική της ἀντίληψη γιά τό ποιές εἶναι οἱ γνήσιες σχέσεις καί γιά τό τί σημαίνει ἁρμονική συμβίωση. Ὡστόσο, ὅλοι ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι ἀπαραίτητες προϋποθέσεις γιά νά ἰσχύουν αὐτά εἶναι: α) ἡ ἐντιμότητα στίς σχέσεις, δηλαδή τό ὅτι κάθε ὁμάδα πρέπει νά ἐμφανίζεται πρός τούς ἔξω ὅπως πραγματικά εἶναι, μή ἐπιχειρώντας νά ἐξαπατήσει μέ ἀνέντιμα μέσα καί μέ κάθε εἴδους προσωπεῖα, καί β) ἡ γνώση, τόσο τοῦ περιεχομένου καί τῶν ὁρίων τῆς πίστεως κάθε κοινότητας, ὅσο καί τῶν διαφορῶν της ἀπό τίς ἄλλες. Ὅπου δέν ὑπάρχει σαφής ἀντίληψη τῶν ὁρίων, ὅπου ὑπάρχει σύγχυση ὡς πρός τά πιστευόμενα, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ ἄγνοια καί ἀποπροσανατολισμός, ὅπου, ἰδιαίτερα, δέν ὑπάρχει σαφής αἴσθηση τῶν διαφορῶν (παρ’ ὅτι κάποιοι ἰσχυρίζονται ὅτι πρέπει νά βλέπουμε μόνο τίς ὁμοιότητες!), ἐκεῖ δημιουργοῦνται ἀναυθεντικές σχέσεις, οἱ ὁποῖες ὁδηγοῦν ἀναγκαστικά σέ συγκρούσεις, μέ ὀλέθριες συνέπειες γιά πρόσωπα καί κοινωνίες. Οἱ ὑπάρχουσες διαφορές συνήθως αἰσθητοποιοῦνται μέ ἐξωτερικά στοιχεῖα, ὅπως ἡ λατρεία, ἡ ἔνδυση, τά ἔθιμα κ.ἄ. Π.χ. ἀπό τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο κάνει ἕνας Χριστιανός τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ καταλαβαίνουμε ἄν εἶναι Ὀρθόδοξος ἤ Ρωμαιοκαθολικός κ.λπ.