«Βασίλειος ο Μέγας», τεύχ. 100, Οκτ. - Δεκ. 2023

 

ΤΕΥΧΟΣ 100      ΤΡΙΠΟΛΙΣ     ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2023

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

 

Ἀριθμ. Πρωτ. 654                 Ἐν Τριπόλει τῇ 19ῃ Δεκεμβρίου 2023

 

Πρός

Τόν Ἱερό Κλῆρο καί τόν εὐσεβῆ λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας

 

Εὐλαβέστατοι κληρικοί, Ὁσιώτατοι Μοναχοί καί Μοναχές καί ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,

Μέ τήν ἐπιστολή μου αὐτή, μέ μεγάλη λύπη σᾶς ἀναγγέλλω ὅτι ὁ πολύτιμος καί σεβαστός σέ ὅλους μας καί πολύ ἀγαπητός πνευματικός πατέρας σας Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ἐξεδήμησε εἰς Κύριον τῇ 19ῃ Δεκεμβρίου 2023.

Ἀφοῦ ἔζησε στήν ἐπί γῆς στρατευομένη Ἐκκλησία ἐπί 87 χρόνια, εὑρίσκεται ἀπό σήμερα στήν ἐν οὐρανῷ θριαμβεύουσα Ἐκκλησία. Κατά τήν παιδική του ἡλικία ἐδοκιμάσθη ἀπό τή φτώχεια, τήν ὀρφάνια καί ἀπό ἄλλες ἀντιξοότητες τῆς ζωῆς ὅσο λίγοι ἄνθρωποι σ’ αὐτή τή γῆ. Ἦταν, ὅμως, ἄνθρωπος μεγάλης πίστεως καί ἰσχυρᾶς θελήσεως. Τά πάντα ἀνέθετε στόν Θεό. Τήν ὑγεία του, τή μόρφωσή του, τόν διορισμό του στίς διάφορες ἐκκλησιαστικές θέσεις στίς ὁποῖες ὑπηρέτησε, προπάντων τήν προαγωγή του στό ἐπισκοπικό ἀξίωμα. Τό «πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα» δέν ἦταν μιά λειτουργική ἁπλῶς πρόταση, ἀλλά μιά πεποίθηση δική του πού ἔδειχνε πόσο ἐμπιστευόταν τόν Θεό.

Ἔζησε 55 χρόνια ὡς κληρικός, ἐκ τῶν ὁποίων τά 39 ὡς ἀρχιερεύς καί ἐξ αὐτῶν τά 28 ὡς Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας. Εἶμαι βέβαιος ὅτι ὁ καθένας θά ἔχει καί ἀπό μιά καλή ἀνάμνηση πέραν τοῦ ὅτι ὑπῆρξε ἐπίσκοπος πού θαυμαζόταν ἀπό ὅλους γιά τό ἦθος του, τήν καθαρότητα τῆς ζωῆς του, τήν ἐργατικότητά του, τήν ἁπλότητα καί τήν καλοσύνη του, τήν ἀφιλοχρηματία καί τή φιλοπτωχεία του, τήν ἀγάπη του πρός κάθε ἄνθρωπο μά κυρίως πρός τή νεολαία καί ἰδιαίτατα πρός τούς νέους πού σπουδάζουν ἐργαζόμενοι ὅπως ἐκεῖνος.

Αὐτόν τόν ἄξιο Ἱεράρχη, πού εὐτυχήσατε νά τόν ἔχετε πνευματικό πατέρα, θά κηδεύσουμε τήν Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023 καί ὥρα 11:00 π.μ. ἀπό τόν Μητροπολιτικό Ἱερό Ναό Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως, σύμφωνα μέ τή δική του ἐπιθυμία, πού πρέπει ὅλοι καί πρῶτος ἐγώ νά σεβαστοῦμε.

Παράκλησή μου νά παραστεῖτε ὅλοι κατά τήν ἐξόδιο Ἀκολουθία, νά τοῦ φιλήσουμε μέ σεβασμό, γιά μιά φορά ἀκόμη, τό ἁγιασμένο χέρι του, πού χίλιες φορές μᾶς εὐλόγησε, καί νά τόν συνοδεύσουμε σάν τά παιδιά τόν πατέρα τους στήν τελευταία ἐπίγεια κατοικία του.

Οἱ Ἱερεῖς θά φέρουν πετραχήλι, φελώνιο καί τά διάσημά τους οἱ δέ μοναχοί ἐπανωκαλύμαυχο καί θά πάρετε ὅλοι σας τή θέση πού θά σᾶς δώσει ὁ Ἐκκλησιαστικός Τελετάρχης.

 

Εὐχέτης σας πρός τόν Κύριο

Ο ΤΟΠΟΤΗΡΗΤΗΣ

† Ὁ Μονεμβασίας καί Σπάρτης ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ

 

 

Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

 

Ἡ ἔκδοση τοῦ ἐπετειακοῦ 100οῦ αὐτοῦ τεύχους τοῦ ἐντύπου τῆς ἐνορίας μας, τό ὁποῖο ἐκδίδεται ἀπό τό 1999, πραγματοποιεῖται στό κλίμα τοῦ πένθους τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας γιά τήν κοίμηση τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχου μας Μητροπολίτου Μαντινείας καί Κυνουρίας κυροῦ Ἀλεξάνδρου. Στήν ἐκπνονή τοῦ ἔτους, τήν 19ῃ Δεκεμβρίου 2023, ὁ μακαριστός Μητροπολίτης μας Ἀλέξανδρος (Παπαδόπουλος) ἔφυγε ἀπό τόν παρόντα κόσμο γιά τή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ἀφήνοντας ἕνα μεγάλο ποιμαντικό ἔργο, πολύτιμες παρακαταθῆκες ζωῆς, ἀλλά καί ἕνα δυσαναπλήρωτο κενό. Ἡ τοπική Ἐκκλησία πενθεῖ ἀνθρωπίνως γιά τόν ἀπορφανισμό της καί εὔχεται ὁ μακαριστός Ποιμενάρχης της νά βρίσκεται τώρα μεταξύ τῶν Ἁγίων καί τῶν Δικαίων, νά παρεδρεύει στό ἅγιο καί ὑπερουράνιο καί νοερό Θυσιαστήριο τοῦ Κυρίου καί ἀπό ἐκεῖ νά συνεχίζει νά εὔχεται γιά μᾶς καί νά ἀποστέλλει σέ ὅλους τήν εὐλογία του.

Ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ ὑγεία τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχου μας εἶχε κλονιστεῖ ἀπό τόν Μάϊο τοῦ 2022, ὅταν νόσησε ἀπό κορωνοϊό καί νοσηλεύτηκε γιά λίγο στό Παναρκαδικό Νοσοκομεῖο Τριπόλεως καί στό  Νοσοκομεῖο «Εὐαγγελισμός» τῶν Ἀθηνῶν. Τούς ἑπόμενους μῆνες παρουσιάστηκαν προβλήματα στόν ὀργανισμό του ἀπό τίς φαρμακευτικές ἀγωγές, σέ συνδυασμό μέ τήν ἐξασθένιση ἀπό τή νόσο καί ἀπό ἄλλα χρόνια προβλήματα. Ὡστόσο, ἐργαζόταν καθημερινά στό γραφεῖο του, μέχρι καί τήν Παρασκευή 15/12/2023, δεχόμενος ὅλους, ἐπέβλεπε ἐργασίες καί συμμετεῖχε στίς ἱερές Ἀκολουθίες, ὄχι βέβαια ὅπως συνήθως, ἄλλα ὅσο τοῦ ἐπέτρεπαν οἱ δυνάμεις του. Τό 2022 χειροτόνησε τέσσερις Κληρικούς, τό 2023 τέλεσε τά Ἐγκαίνια δύο Ἱ. Ναῶν.

Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας Ἀλέξανδρος (1995-2023)

Τήν Παρασκευή 15/12/2023, ἀφοῦ μέχρι τό μεσημέρι ἦταν στό γραφεῖο του, ὅπως συνήθως, αἰσθάνθηκε ἀδιαθεσία καί εἰσῆλθε στό Νοσοκομεῖο τῆς Τριπόλεως. Τά δεδομένα γιά τήν ὑγεία του δέν ἦταν εὐχάριστα! Ὡστόσο, ἀκόμη καί στό κρεβάτι τοῦ πόνου συνέχιζε νά δίνει ὁδηγίες γιά θέματα τῆς Μητροπόλεως, γιά πρόσωπα καί πράγματα, γιά ἔργα. Ὅμως, ὁ ὀργανισμός του συνεχῶς κατέρρεε! Τή Δευτέρα τό ἀπόγευμα τόν ἐπισκέφθηκε ὁ ὅμορος Σεβ. Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιος, στόν ὁποῖο, φεύγωντας καί ἀφοῦ τόν εὐχαρίστησε γιά τήν ἐπίσκεψη, εἶπε: «Φεῦγα τώρα, καί αὔριο νά ἔρθεις στήν κηδεία τοῦ Μαντινείας»!

Ὄντως, σέ λίγες ὧρες, λίγο πρίν τό ξημέρωμα τῆς Τρίτης 19/12/2023 ὁ μακαριστός Ποιμενάρχης μας ἔφυγε γιά τόν Οὐρανό! Στίς 7.00 τό πρωί, στήν παγωμένη πόλη, οἱ καμπάνες τοῦ Μητροπολιτικοῦ μας Ναοῦ καί τῶν ἄλλων ἐνοριῶν, χτυποῦσαν κι αὐτές παγερά καί πένθιμα, μεταδίδοντας τό θλιβερό ἄγγελμα: Ὁ Δεσπότης πέθανε... Ὁ λυγερός γεροπλάτανος τῆς Τριπολιτσᾶς ἔπεσε. Ὁ «Γέρος τοῦ Μοριᾶ», ὅπως τόν ἀποκαλοῦσαν στούς ἐκκλησιαστικούς κύκλους, λύγισε...

Ἀμέσως ὁρίστηκε τοποτηρητής τῆς Ἱ. Μητροπόλεως ἀπό τήν Ἱ. Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ὁ ὅμορος Σεβ. Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιος.

Τό σκήνωμα τοῦ μεταστάντος, τέθηκε σέ λαϊκό προσκύνημα, ἀπό τό πρωΐ τῆς Τετάρτης 20ης/12/2023 στόν Μητροπολιτικό μας Ναό, ὅπου ἐτελοῦντο συνεχῶς ἱερές Ἀκολουθίες. Μέρα καί νύχτα, κόσμος συνέρρεε νά προσκυνήσει καί νά λάβει τήν εὐχή γιά τελευταία φορά ἀπό τό χέρι ἐκείνου, πού γιά 28 συναπτά ἔτη εὐλογοῦσε καί ἁγίαζε τόν Λαό καί τελοῦσε τά ἱερά Μυστήρια.

Τήν Πέμπτη 21/12/2023, ὥρα 11.00 π.μ., μετά τήν Ἀρχιερατική Θ. Λειτουργία πού τέλεσε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος, ἐψάλλη ἡ Ἐξόδιος Ἀκολουθία τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Ἀλεξάνδρου, προεξάρχοντος τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, μέ τή συμμετοχή 30 Ἀρχιερέων, τοῦ ἱεροῦ Κλήρου τῆς χηρευσάσης Μητροπόλεως καί πλήθους Λαοῦ. Τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο ἐκπροσώπησε ὁ Τοποτηρητής τῆς Μητροπόλεως Σεβ. Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιος, ὁ ὁποῖος μίλησε γιά τήν προσωπικότητα τοῦ μακαριστοῦ Ἱεράρχου. Ἐπικηδείους λόγους ἐκφώνησαν ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος, ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Μητροπόλεως Θεοφ. Ἐπίσκοπος Τεγέας κ. Θεόκλητος, ὁ Ἀρχιγραμματεύς τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Παν. Ἀρχιμανδρίτης Ἰωάννης Καραμούζης, ὁ Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Παναγιώτης Νίκας, ὁ Δήμαρχος Τριπόλεως κ. Κωνσταντῖνος Τζιούμης καί ὁ Ναύαρχος ἐν ἀποστρατείᾳ κ. Βασίλειος Ἀποστολόπουλος. Παρέστησαν Βουλευτές τοῦ Νομοῦ, ὁ Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Δήμαρχοι, ἐκπρόσωποι τῶν τοπικῶν πολιτικῶν καί στρατιωτικῶν ἀρχῶν, τῶν σωμάτων ἀσφαλείας καί τῶν λοιπῶν τοπικῶν ἀρχῶν καί φορέων τοῦ Νομοῦ.

Τό σκήνωμα τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου ὁδηγήθηκε ἐν πομπῇ στήν πλατεία Κολοκοτρώνη καί ἀπό ἐκεῖ ὁδικῶς στό Δημοτικό Κοιμητήριο Ἁγίας Τριάδος Τριπόλεως. Τιμές ἀπέδωσαν ἀγήματα τοῦ 11ου Συντάγματος Πεζικοῦ, τῆς 124 ΠΒΕ, ἡ Στρατιωτική Μουσική τῆς ΔΙΚΕ Πελοποννήσου καί ἡ Φιλαρμονική τοῦ Δήμου Τριπόλεως. Ἀκολούθησε ἡ ταφή σέ ταφικό μνημεῖο, τό ὁποῖο εἶχε κατασκευαστεῖ μέ ὑπόδειξη τοῦ μεταστάντος. Ὁ Τάφος, λαξευμένη σαρκοφάγος, εἶχε κατασκευαστεῖ ἀπό τό 1996 ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη, ὅπως τό Ναΐδριο - Ὀστεοφυλάκιο, ἡ ὑπόγεια κρύπτη καί ἡ διαμόρφωση τοῦ χώρου, μέ δαπάνες τῶν στενῶν συνεργατῶν του Μιχαήλ Μπιράτση, Πρωτοπρεσβυτέρου Ἰωάννου Σουρλίγγα, Προϊσταμένου τοῦ Μητροπολιτικοῦ μας Ναοῦ, καί τῶν ἀδελφῶν τῆς Ἱ. Μονῆς Γοργοεπηκόυου Νεστάνης. Τήν ταφή τέλεσε ὁ Τοποτηρητής τῆς Μητροπόλεως Σεβ. Εὐστάθιος. Συμμετεῖχαν καί οἱ ὑπόλοιποι Ἀρχιερεῖς, παρουσίᾳ καί τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, ὁ ὁποῖος ἀκολούθησε συντετριμμένος γιά τόν ἀποχωρισμό ἀπό τόν ἀδελφικό του φίλο. Κατά τήν ταφή τό ἄγημα τοῦ Στρατοῦ, παιανίζοντας καί μέ ριπές πολυβόλων, ἀπέδωσε τήν ὀφειλόμενη τιμή. Κλῆρος καί Λαός ἔψαλε τό «Χριστός ἀνέστη» καί τή φήμη τοῦ μεταστάντος μέ τήν κατάληξη «αἰωνία ἡ μνήμη»!

Στή μνήμη τοῦ ἀειμνήστου Ἱεράρχου ὁ Προϊστάμενος τοῦ Μητροπολιτικοῦ μας Ναοῦ Πρωτοπρεσβύτερος Ἰωάννης Σουρλίγγας καί ὁ στενός συνεργάτης του κ. Χρῆστος Μπίτας ἐπιμελήθηκαν καί ἐξέδωσαν ἀφιερωματικό τεῦχος μέ τίτλο: «Ἀλέξανδρος. Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας».

Παραθέτουμε στή συνέχεια τό βιογραφικό τοῦ μακαριστοῦ Ποιμενάρχου μας ἀπό τόν Ἐπικήδειο λόγο τοῦ Ἀρχιγραμματέως τῆς Ἱ. Συνόδου Ἀρχιμ. Ἰωάννου Καραμούζη καί ἀποσπάσματα ἀπό Ἐπικηδείους λόγους, πού ἐκφωνήθηκαν στήν Ἐξόδιο Ἀκολουθία.

 

 

Βιογραφικό τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου

 

«Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας κυρός Ἀλέξανδρος Παπαδόπουλος ἐγεννήθη στό χωριό Πάπαρη Ἀρκαδίας στίς 28 Ὀκτωβρίου 1936. Ἐτελείωσε τήν Ἐκκλησιαστική Σχολή Κορίνθου καί ἀκολούθως ἐσπούδασε Θεολογία στή Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καί ἐργάσθηκε ὡς Θεολόγος στή Μέση Ἐκπαίδευσι στήν Τρίπολη. Ἐνῶ ἡ διαρκής φιλομάθειά του τόν ὁδήγησε, το 2017, στήν λήψη Μεταπτυχιακοῦ Διπλώματος (Master) στήν Ὀρθόδοξο Θεολογία ἀπό τό Πανεπιστήμιο Λευκωσίας τῆς Κύπρου, ὑποβάλλοντας τήν μεταπτυχιακή ἐργασία του μέ τίτλο «Ὁ Μητροπολιτικός Ἱερός Ναός Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως», στόν Τομέα τῆς Βυζαντινῆς Ἀρχαιολογίας.

Ἐξόδιος Ἀκολουθία τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Ἀλεξάνδρου (21/12/2023)

Μετά τή μοναχική κουρά του, ἐχειροτονήθη Διάκονος τό 1968 καί Πρεσβύτερος τό 1969 ἀπό τόν μακαριστό Μητροπολίτη Μαντινείας καί Κυνουρίας κυρό Θεόκλητο Β΄ (Φιλιππαῖο) καί ὑπηρέτησε ὡς Ἱεροκήρυξ τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας. Ἀπό τό 1976 ἐχρημάτισε Γραμματεύς τῶν Συνοδικῶν Δικαστηρίων.

Κατά τή διάρκεια τῆς θητείας του στήν Ἐκκλησία τῆς πατρίδος του, δαπανήθηκε μέ αὐταπάρνησι στό κήρυγμα τοῦ θείου Λόγου σέ κάθε ἄκρη τῆς Ἐπαρχίας τῆς Μητροπόλεως καί παραλλήλως ἐφρόντιζε γιά τήν βοήθεια καί τήν ἐνίσχυσι τῶν πασχόντων. Θαυμαστό παράδειγμα τῆς δραστηριότητος αὐτῆς ἦτο ἡ δημιουργία τοῦ Οἴκου Τυφλῶν Γυναικῶν Τριπόλεως «Ἡ Ἁγία Παρασκευή», ἵδρυμα τό ὁποῖο εἶναι ἀποκλειστικῶς ἔργο τῶν κόπων του καί τῆς συνδρομῆς τῶν πιστῶν ἀπό τήν Ἀρκαδία καί τήν Ἑλληνική Διασπορά.

Ἀπό τό 1976 καί μέχρι τῆς ἐκλογῆς του χρημάτισε Γραμματεύς τῶν Συνοδικῶν Δικαστηρίων.

Στίς 2 Μαΐου 1984 ἐξελέγη καί στίς 5 Μαΐου ἐχειροτονήθη στόν Μητροπολιτικό Ναό Ἀθηνῶν ἀπό τόν μακαριστό Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κυρό Σεραφείμ Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου. Ἐπετέλεσε, παρά τά ποικίλα προβλήματα τά ὁποῖα συνήντησε, πολυσχιδές ποιμαντικό, κοινωνικό καί φιλανθρωπικό ἔργο. Ἀνεκαίνισε Ἱ. Μονές καί Ἱ. Ναούς, ἐστελέχωσε πολλές κενές ἐνορίες μέ δραστήριους ἐφημερίους καί περιῆλθε κηρύττων τά ὀρεινά καί ἀπομακρυσμένα χωριά τῆς Ἐπαρχίας του, τά ὁποῖα δέν εἶχε ἐπισκεφθῆ ποτέ Μητροπολίτης κατά τή διάρκεια τοῦ 20οῦ αἰῶνος.

Χηρευσάσης τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, στίς 25 Ἰανουαρίου 1995, διά ψήφων 58, ἐξέλεξε τόν κ. Ἀλέξανδρον Μητροπολίτην Μαντινείας καί Κυνουρίας. Ἡ ἐνθρόνισίς του ἐτελέσθη πανδήμως καί ἐνθουσιωδῶς στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως, στίς 26 Φεβρουαρίου 1995.

Κατασταθείς στή νέα του Μητρόπολι, συνέχισε τό ποιμαντορικό ἔργο του μέ ζῆλο, ἐνθουσιασμό καί προγραμματισμό. Ἀνεδιοργάνωσε τίς διοικητικές ὑπηρεσίες τῆς Ἱ. Μητροπόλεως, ἀνεζήτησε νέους ἐπιθυμοῦντες νά ἀκολουθήσουν τήν ἱερατική τους κλῆσι καί τούς ἐβοήθησε στίς σπουδές τους στίς Θεολογικές Σχολές. Ἐχειροτόνησε νέους Ἱερεῖς καί ἐκάλυψε τά ὑπάρχοντα κενά στίς ἐφημεριακές θέσεις τῆς Μητροπόλεως.

Χάρις σέ αὐτό τό ἄοκνο ἐνδιαφέρον του γιά τήν ἐξεύρεση ἀξίων καί ἱκανῶν Ἱερέων, ὁ παντεπόπτης Θεός τόν ἀξίωσε νά χαρεῖ τίς χειροτονίες στόν τρίτο βαθμό τῆς Ἱερωσύνης πνευματικῶν του τέκνων, τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Πατρῶν κ. Χρυσοστόμου, τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Θεοκλήτου καί τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Τεγέας κ. Θεοκλήτου.

Ἐστήριξε καί ἐπύκνωσε τό θεῖο κήρυγμα, τόσο μέ τίς προσωπικές του ὁμιλίες, ὅσο καί μέ τήν ἐνίσχυσι ἱκανῶν Ἱεροκηρύκων. Ἀνεδιοργάνωσε τά Κατηχητικά Σχολεῖα. Σήμερα τό κήρυγμα ἔχει πυκνωθῆ. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ἀκούγεται κάθε Κυριακή καί ἑορτή στούς περισσότερους Ναούς τῆς Μητροπολιτικῆς Ἐπαρχίας καί οἱ πιστοί διδάσκονται εὐκαίρως ἀκαίρως τό θέλημα τοῦ Θεοῦ γιά τήν σωτηρία τους.

Ἀνεκαίνισε ριζικά τό Μητροπολιτικό Οἴκημα. Ἡ ἀνάπλασις καί ἡ ἀνακαίνισις τοῦ Ἐπισκοπείου τῆς Τριπόλεως ἦταν τό πρῶτο ἔργο, τό ὁποῖο ἐπετέλεσε ὁ μακαριστός Μητροπολίτης κυρός Ἀλέξανδρος. Ἀπεφάσισε ἐπίσης τήν ἀνέγερσι νέου Ἐπισκοπείου σέ κατάλληλο γιά τό μέλλον χῶρο στήν περιοχή τοῦ Μερκοβουνίου, τό ὁποῖο ἤδη ἔχει ὁλοκληρωθῆ.

Ἀνέπλασε καί ἀνέστησε ἐκ τῶν ἐρειπίων τίς Ἱ. Μονές: Ἁγίου Νικολάου Καλτεζῶν, Κοιμήσεως Θεοτόκου Παλαιοπαναγιᾶς Ἄστρους, Τιμίου Προδρόμου Καστρίου, Ἁγίου Νικολάου Καρυᾶς Κυνουρίας, Κοιμήσεως Θεοτόκου Ἑλώνης Κυνουρίας καί Ἁγίoυ Νικολάου Σίντζας. Διεσφάλισε καί ἀξιοποίησε τά κτήματα τῶν Ἱ. Μονῶν Παλαιοπαναγιᾶς, Ἀρτοκωστᾶς Προδρόμου καί Σίντζας.

Διά συντόνων προσπαθειῶν ἐστερέωσε τά κλονισμένα θεμέλια τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως, ὁ ὁποῖος ἐσώθη ἀπό βεβαία καταστροφή.

Ἐπίσης, ἀναβάθμισε τό Δεκάζειον Γηροκομεῖον Τριπόλεως. Διαμόρφωσε τό παλαιό κτίριο τῆς Ἱερατικῆς Σχολῆς, τό ὁποῖο μετέτρεψε σέ Πνευματικό Κέντρο τῆς Μητροπόλεως. Ἀνέπλασε τό κατεστραμμένο κτίριο τῆς Φιλοπτώχου Ἀδελφότητος καί ἐδραστηριοποίησε τό Γενικόν Φιλόπτωχον Ταμεῖον τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας. Διασφάλισε τό παλαιόν Μοναστήριον τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς Κάρτσοβας Τριπόλεως καί ἐντός τοῦ δυτικοῦ χώρου αὐτοῦ ἀνήγειρε τόν Παιδικό Σταθμό τῆς Μητροπόλεως. Μέ τήν φροντίδα του ἀνεγέρθη τό ὑποδειγματικό ἀπό κάθε ἄποψη Γηροκομεῖο Λεωνιδίου.

Παραλλήλως πρός τό ποιμαντικό, φιλανθρωπικό καί πολιτιστικό ἔργο, ἀσχολήθηκε καί μέ τήν ἱστορική ἔρευνα καί συγγραφή μελετῶν πού ἀνέδειξαν τίς σπουδαῖες ἐκκλησιαστικές μορφές ταύτης τῆς Ἐπαρχίας, καθώς καί τήν πλούσια ἱστορία της.

 Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας κυρός Ἀλέξανδρος ὑπῆρξε ὁ πρῶτος ἐκδότης καί διευθυντής τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μ. Μαντινείας καί Κυνουρίας «Ἁλιεύς», τό ὁποῖο ἄρχισε νά ἐκδίδεται τό 1968 καί μετά τήν κατάστασί του στήν Ἱ. Μ. Μαντινείας καί Κυνουρίας συνέχισε νά τό ἐκδίδει.

Ἀλλά καί τήν χειρωνακτική ἐργασία τιμοῦσε ὁ ἵδιος. Πρωτοστατοῦσε στήν συλλογή τοῦ ἐλαιοκάρπου γιά τήν θεραπεία τῶν ἀναγκῶν τῶν ἱδρυμάτων τῆς Μητροπόλεως καί τήν λειτουργία τοῦ προγράμματος «Τό καλάθι τοῦ Πτωχοῦ Ἀδελφοῦ». Δέν παρέλειπε νά τονίζει τήν ἀνάγκη τῆς ἀσχολίας τῶν ἀνθρώπων μέ τή γῆ καί τήν ἐπιστροφή στά χωριά γιά νά ἀντιμετωπισθεῖ ἡ φτώχεια καἰ ἡ ἀνεργία.

Ἐνῶ τέλος, διατηρώντας πάντοτε τόν σεβασμό του πρός τό Συνοδικό Σύστημα τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, συμμετεῖχε στίς ἐργασίες τῆς Διαρκοῦς Ἱ. Συνόδου, μέ σοβαρότητα καί καίριες παρεμβάσεις. Κατά δέ τήν τρέχουσα Συνοδική Περίοδο καί μέχρι την κοίμησή του διετέλεσε μέλος τῆς Διαρκοῦς Ἱ. Συνόδου».

 

 

Ἐπικήδειοι λόγοι στόν μακαριστό Μητροπολίτη

 

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιος, ἐκπρόσωπος τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου καί Τοποτηρητής τῆς χηρευσάσης Ἱ. Μητροπόλεως, στόν Ἐπικήδειο Λόγο του μεταξύ ἄλλων εἶπε:

«Ἡ Α.Θ.Π. ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κύριος Βαρθολομαῖος ἀνέθεσε στήν ἐλαχιστότητά μου νά τόν ἐκπροσωπήσω στήν ἱερή αὐτή στιγμή τῆς Νεκρωσίμου Ἀκολουθίας τῆς κηδείας τοῦ σεπτοῦ Ἱεράρχου κυροῦ Ἀλεξάνδρου καί νά κομίσω τήν πατριαρχική εὐχή ὑπέρ τῆς ἀναπαύσεώς του στή μακαρία ζωή καί τά συλλυπητήρια Αὐτοῦ καί τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας στόν ἀπορφανισθέντα Ἱερό Κλῆρο, τούς ἐντιμοτάτους Ἄρχοντες καί τόν εὐσεβῆ καί φιλογενῆ Λαό τῆς Θεοσώστου Ἐπαρχίας Μαντινείας καί Κυνουρίας.

Ὁ μακαριστός Μητροπολίτης ἔτρεφε αἰσθήματα βαθυτάτου σεβασμοῦ, ἀφοσιώσεως καί υἱϊκῆς ἀγάπης, πρός τό πρόσωπο τοῦ Πρωτεύθυνου τῆς Ὀρθοδοξίας καί πρός τήν μαρτυρική Ἐκκλησία τῆς Πόλεως τῶν ὀνείρων μας, ἡ ὁποία ἀντιδωρίζει σήμερα καί τήν ἰδική της ἀγάπη καί βαθυτάτη ἐκτίμηση στό σεβάσμιο πρόσωπό του.

Καταθέτω στή σεπτή σορό του, ὡς ἄνθη εὔοσμα ἀπό τόν πνευματικό λειμῶνα τῆς μαρτυρικῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ὡς εὔσημα καί ὡς ἔπαινο πρός τόν ἀοίδιμο Ἱεράρχη, ὁ ὁποῖος “ἐποίμανε τόν εὐλογημένον λαόν του ἐν ἀκακίᾳ καρδίας αὐτοῦ καί ἐν ταῖς συνέσεσι τῶν χειρῶν αὐτοῦ ὡδήγησεν αὐτούς”, τίς ἑπόμενες ἐλάχιστες σκέψεις, ὅσες ἡ βαθειά μου συγκίνηση μοῦ ἐπιτρέπει νά καταθέσω.

Ταφή τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Ἀλεξάνδρου (21/12/2023)

Ὁ Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας Ἀλέξανδρος ὑπῆρξε ὁ ἐκφραστής τοῦ μέτρου, ὁ ἀνυποχώρητος σημαιοφόρος τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀνεξικακίας, ὁ ἀξιοθαύμαστος “ὁπλίτης παρατάξεως Κυρίου”, ὁ σοφός καί συνετός πνευματικός ἡγέτης μέ τή γλυκύτητα τῆς ἁπλότητος καί μέ τή θερμότητα τῆς οἰκειότητος. Ὁ λόγος του ὑπῆρξε καθαρός χωρίς περιστροφές καί ἠκούετο ὡς βροντή, γιατί ἡ ζωή του ἔλαμπε σάν ἀστραπή.

Ἡ πολυκύμαντη καί πολυσήμαντη βιοτή καί πολιτεία του ὑπῆρξε “μία ἁγία διαμαρτυρία στῆς ἀποστασίας τόν καιρόν”. Διεκρίθη διά τήν προσήλωσή του “εἰς τήν ἅπαξ τοῖς ἁγίοις παραδοθεῖσαν πίστιν”  καί στή μακραίωνα καί ζωογόνο παράδοση τῆς ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας μας.

Ἐποίμανε τόν εὐσεβῆ λαό μετ’ ἐπιστήμης “μηδεμίαν ἐν μηδενί διδούς προσκοπήν ἀλλά γενόμενος τύπος τῶν πιστῶν ἐν πᾶσι, ἐν λόγῳ, ἐν ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ” (Α΄ Τιμ. 4,12), κατά τό παράγγελμα τοῦ Ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν. Ἡ στοργή του πρός τούς κληρικούς καί τίς οἰκογένειές τους, πρός τούς Μοναχούς καί τίς Μοναχές, πρός ὅλες τίς οἰκογένειες τῶν ἁπλοϊκῶν ἀνθρώπων της Ἐπαρχίας του ἦταν αὐθόρμητη καί πηγαία.

Στήν προσωπικότητα τοῦ κεκοιμημένου ἀρχιερέως συνυπῆρξαν τό ἀξίωμα καί ἡ ἀξία, γι’ αὐτό πιστώνουμε σ' αὐτόν τήν πληρότητα τοῦ καλοῦ ποιμένος.

Ἀείμνηστε Ἱεράρχα, Τόν Πανάγαθο καί δοξασμένο Κύριό μας παρακαλοῦμε νά σέ δεχθεῖ συλλειτουργό Του στό ὑπερουράνιο θυσιαστήριό Του καί νά σοῦ χαρίσει ἀντί τῶν ἐπιγείων τά οὐράνια, ἀντί τῶν φθαρτῶν τά ἄφθαρτα, ἀντί τῶν προσκαίρων τά αἰώνια».

 

Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος, στόν Ἐπικήδειο Λόγο του μεταξύ ἄλλων εἶπε:

«“Νῦν πάντα πεπλήρωνται φωτός Οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια”.

Τοῦτον τόν θεσπέσιον ὕμνον, τοῦτον τόν νικητήριον τῆς Ζωῆς, ἐναντίον τοῦ θανάτου παιᾶνα, τοῦτο τό ἀναστάσιμον σάλπισμα. Τοῦτο τό βεβαιωτικόν τῆς Ἀναστάσεως, συγκλονιστικόν ἆσμα, ἐκτυπώτερον ψάλλει, ἤδη ἀπό τῆς χθές, ὁ ἐν οὐρανοῖς πλέον αὐλιζόμενος, κλεινός καί ὑψιπέτης τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ Ἱεράρχης, ὁ θεοφιλής καί τοῦ Λαοῦ ἠγαπημένος πατήρ καί ποιμήν, ὁ τῆς Μαντινείας καί Κυνουρίας Μητροπολίτης Ἀλέξανδρος, ὁ ἐν λόγοις καί ἔργοις, ὡς πνευματικός ἀδάμας, ἐν τῷ ἐπιγείῳ αὐτοῦ βίῳ καί ὡς ἀστήρ φαεινός λάμψας, ὁ ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων τόν Θεόν ἀγαπήσας καί τά οὐράνια κάλλη ποθήσας, ὁ ἐκ ρίζης εὐσεβοῦς καί φιλοπάτριδος βλαστήσας, ὁ πολλοῖς κόποις καί ἀτρήτοις καμάτοις, ἐν καιροῖς δυσχεμέροις, τά τοῦ βίου κατακτήσας, οὐχί τά ὑλικά ἀγαπήσας, ἀλλά τά πνευματικά ἐπιποθήσας.

“Νῦν πάντα πεπλήρωται φωτός”, λαμπρᾷ τῇ φωνῇ ἐκ τοῦ οὐρανίου Θυσιαστηρίου πλέον, ὁ εὐκλεής Ἀλεξάνδρος, τῆς Ἀναστάσεως τήν ἱεράν λαμπάδα βαστάζων, οὐχί μόνον ὡς παρηγορίαν ἤ ὡς ἁπλῆν ἐλπίδα, ἀλλ' ὡς βεβαιότητα τῆς αἰωνίου ζωῆς καί μακαριότητος, μετά τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων, μέ οὐρανομήκη τήν φωνήν πανευφροσύνως κραυγάζει.

“Νῦν πάντα πεπλήρωνται φωτός” ὁ ἐκ τοῦ φθαρτοῦ τοῦδε σαρκίου ἐλευθερωθείς καί ἐκ τῶν γηίνων εἰς τά οὐράνια πτερωθείς, μετά τῶν Ἁγίων ἑορταστικῶς, ἡδυμόλπῳ φωνῇ, δοξαστικῶς τε καί πανευφροσύνως ἄδει.

Τοῦτο τό φῶς, τό οὐράνιον, τό ἄκτιστον καί θαβώριον, τό ὁποῖον ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Θεοῦ ἀπό τῆς χειροτονίας αὐτοῦ καί τῆς εἰσόδου εἰς τάς ἱερατικάς, τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τάξεις, περιελούσθη καί ἰδίᾳ ὡς Ἀρχιερεύς τῶν τοῦ Θεοῦ ἁγίων Μυστηρίων, ὡς πυράκτωμα Πεντηκοστῆς, πρό τοῦ φρικτοῦ Θυσιαστηρίου, ἐβίωσεν, τοῦτο τό Φῶς, ὡς τῆς ὄντως Ζωῆς ἐμπειρίαν, τῷ Λαῷ μετέδιδεν, τοῦτο τό Φῶς καί τά νῦν, ὁ ἐν οὐρανοῖς ἤδη πανηγυρίζων Ἱεράρχης, πᾶσιν ἡμῖν φωτιστικῶς προβάλλει, ἔτι καί ἔτι διδάσκων “Φῶς Χριστοῦ, φαίνει πᾶσι”.

Διό καί ἡ σύναξις αὕτη, ἥτις εὐκόλως μέν ὑπό τῶν ἀνθρώπων, ὡς πένθιμος θά ἐχαρακτηρίζετο, ἄλλην χροιάν πλέον ἤδη ἔλαβε καί εἰς ἑορτήν μετετράπη, μέ τό τῆς Ἐκκλησίας πλήρωμα, τόν Τρισυπόστατον Θεόν δοξαστικῶς νά αἰνῇ, διότι Ἀρχιερέα, τετιμημένον ἐπί τόσα ἔτη ἐν τῇ ἐπιγείῳ Αὐτοῦ Ἐκκλησίᾳ ἐχαρίσατο, ὅστις “ἐν ἀναβάσει θυσιαστηρίου γενόμενος, ἐδόξασεν περιβολήν ἁγιάσματος” καί ὅστις “ὡς φῶς ἐπί τήν λυχνίαν τῆς τοῦ Κυρίου φωτοφόρου καθέδρας ἔλαμψεν, ἐξαστράπτων φωτισμόν τῇ Ἐκκλησίᾳ καί δογμάτων καί πράξεων”, κατ’ ἀρχάς, ἐν τῇ ἱερᾷ ταύτῃ ὁλκάδι, ὡς θερμουργός τῶν ἱερῶν τῆς ἀληθείας δογμάτων ἐργάτης καί ἱεροκήρυξ ἐπί δεκαπεντετίαν ὅλην δαπανηθείς καί τῆς πνευματικῆς νεότητος αὐτοῦ τάς ἀπαρχάς χαρίσας, εἶτα ὡς τῆς Νηός τῆς Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου θεοφόρος ποιμήν, ἐπί ἐνδεκαετίαν ὅλην ἐργασθείς καί μετά ταῦτα ἐν τῇ, τῆς ἱστορικῆς ταύτης καί ἡρωοτόκου γῆς καί πατρίδος αὐτοῦ Ἐκκλησίᾳ, ἐπί τριακονταετίαν σχεδόν ὅλην, ψυχῇ τε καί σώματι ἐκδαπανηθείς.

Ἔτι δέ ἡ σύναξις αὕτη, εὐχαριστήριον ἔλαβεν ἤδη χαρακτῆρα πρός τόν Πανοικτίρμονα Κύριον, διότι τόν Ἀλέξανδρον, ἐχαρίσατο τῷ Λαῷ αὐτοῦ, οὐχί μόνον ὡς πνευματικόν καί ἄριστον ἱερουργόν, ἀλλά καί ὡς φιλάνθρωπον καί μιμητήν Αὐτοῦ, τοῦ ἰδίου δηλαδή τοῦ Οὐρανίου Δεσπότου, ἀνέδειξεν. Τῶν τυφλῶν ὁδηγόν, τῶν πενομένων σιτιστήν, τόν γερόντων φροντιστήν, τῶν νηπίων καί τῶν νέων παιδευτήν, τόν Μοναζόντων φιλόστοργον πατέρα καί τῶν εὐλαβῶν Ἱερέων πνευματικόν ὁδηγόν καί ἐμπνευστήν.

Ἀκόμη ἡ ὁμήγυρις αὕτη, οὐχί πενθηφόρος ἀλλ' ὡς εὐγνωμοσύνης ἔκφρασις γνωρίζεται, πρός τόν ἐν ὕμνοις ἀποιχόμενον, λαμπρόν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας Ἱεράρχην, τόν σπιθαμήν πρός σπιθαμήν τήν ἔνδοξον ταύτην γῆν βαδίσαντα καί αὐτήν πνευματικῶς, ἀλλά καί οὐσιαστικῶς γεωργήσαντα καί ὡς μητέρα εὐτυχίας τῷ Λαῷ ἀναδείξαντα, τόν ἐκ τῶν ἐρειπίων τάς παλαιφάτους καί γεραράς Ἱ. Μονάς ἀνεγείραντα καί εἰς τό πρῶτον κάλλος καί ἔτι λαμπροτέρας καταστήσαντα, τόν λαμπρούς Ἱ. Ναούς ἀνεγείραντα, τόν μέ νεανικόν σφρῖγος καί ζέσιν καρδίας τήν τοπικήν ἱεράν καί ἐθνικήν ἱστορίαν ἀναδείξαντα καί τήν σωτήριον διά τό Ἔθνος ἡμῶν παράδοσιν διαπρυσίως καί μετά πάθους κηρύξαντα, τόν εὐθαρσῶς, τά ἱερά καί ὅσια τοῦ Γένους καί τῆς Πατρίδος ἡμῶν ὑπερασπιθέντα ἐν καιροῖς, ἐν οἷς αἱ ἀξίαι κατέπεσον, τά ἤθη ἠχρειώθησαν καί “οὐκ ἔστιν ὁ ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν ἕως ἑνός”, κατά τόν λόγον τῆς Ἁγίας Γραφῆς.

Ἐπειδή αὐτῆς τῆς ἀρετῆς καί τῆς πνευματικῆς ὁλκῆς καί δυνάμεως ἐκκλησιαστικός ἀνήρ καί ποιμήν τῶν λογικῶν προβάτων ἀπέρχεται, διά τοῦτο καί κλαίομεν καί ἀνθρωπίνως, ἄλγος καί πόνον ἐν τοῖς ἐσωτάτοις ἡμῶν ἔχομεν, οἱ κατά σάρκα καί πνεῦμα συγγενεῖς καί τέκνα τοῦ μακαρίου τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μητροπόλεως, Ποιμενάρχου, λαμβανομένου ὑπ’ ὄψιν, ὅτι καί ὁ Κύριος ἐδάκρυσεν εἴς τινας περιπτώσεις καί οἱ Ἅγιοι ὁμοίως καί οἱ χριστιανοί ὡς τά εὐαισθητότερα πρόσωπα εἰς ὁμοίας στιγμάς, ὡς ἐν προκειμένῳ, πράττομεν.

Πάντες οἱ ἐκ τοῦ σύνεγγυς γνωρίσαντες αὐτόν καί μετ’ αὐτοῦ πνευματικῶς συναναστραφέντες καί ὑπ᾽ αὐτοῦ ἱερῶς ἀνατραφέντες, τήν κατά τά ἀνθρώπινα μέτρα ἀπώλειαν βαθύτατα αἰσθανόμεθα, καθ’ ὅσον τοῦ ἱλαροῦ αὐτοῦ βλέμματος, τοῦ γλυκυτάτου λόγου, τῆς ἱερᾶς ὑμνωδίας, τῆς θείας ἱερουργίας, τῆς ἐν Κυρίῳ διδασκαλίας καί τῆς ὅλης ἐπιπόνου ἐργασίας διά τήν δόξαν τοῦ Θεοῦ καί τήν τῶν ἀνθρώπων σωτηρίαν, στερούμεθα.

Τρισόλβιε καί μακάριε Ἱεράρχα, Ἐπτερώθης πνευματικῶς καί φεύγεις ἐκ μέσου ἡμῶν, ἀλλά μένεις ἐν ταῖς καρδίαις πάντων καί θά μένεις ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος, ὡς ὁ Ἀρχιερεύς τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης καί τῶν ἔργων. Φεύγεις, ἀλλά μένεις ὡς πρέσβυς, πρός Κύριον ἀκοίμητος, ὑπέρ τῆς ποίμνης σου. Φεύγεις, ἀλλ' ἡμεῖς ἐνθυμούμεθα τούς λόγους σου, κατά τήν λαμπράν ἡμέραν τῆς ἐν Τριπόλει ἐνθρονίσεώς σου: “Πάντοτε νά τόν καρτερῆς ἐκεῖνον πού σοῦ λείπει”. Καί ἡμεῖς Σέ καρτεροῦμεν εἰς ὑπάντησιν ἀναστάσιμον καί σωτήριον, κατά τήν ἔνδοξον καί Δευτέραν τοῦ Κυρίου Παρουσίαν, ἵνα εἰς τόν αἰῶνα τόν ἅπαντα, ταῖς εὐχαῖς σου ζήσωμεν ἐκεῖ, ἔνθα ἡ ἀνάπαυσις καί ἡ χαρά καί ἔνθα ἦχος καθαρός ἑορταζόντων καί ἀπαύστως βοώντων τό, “Κύριε δόξα σοι”.

Ἀείμνηστε καί ἀλησμόνητε Ἱεράρχα, ἡ Τρίπολις χωρίς Ἐσέ πτωχοτέρα ἤδη κατέστη καί ἡμεῖς θά σέ ἀποζητῶμεν ὁσάκις τήν γενέτειραν ἡμῶν θά ἐπισκεπτώμεθα, τήν δεσποτικήν ξενίαν σου ἐπιθυμοῦντες νά γευώμεθα, τήν πληθωρικήν ἀγάπην σου νά αἰσθανώμεθα καί τήν λειτουργικήν μετά Σοῦ συναναστροφήν, νά χαιρώμεθα. Παρηγορούμεθα ὅμως, διότι ὁσάκις ἄν λειτουργοῦμε ἤ κατ' ἰδίαν τοῦ Κυρίου δεόμεθα, μετά Σοῦ πνευματικῶς θά εὑρισκώμεθα. Θά μᾶς λείπεις, Σεβασμιώτατε, θά μᾶς λείπεις πολύ.

Οἱ πάντες μετ’ εὐγνωμοσύνης Σέ ἀποχαιρετοῦμεν, τάς τιμίας Σου χεῖρας κατασπαζόμεθα καί ἀναστασίμως μετά Σοῦ τούς πασχαλίους λόγους τοῦ ἱερωτάτου Πατρός τῆς Ἐκκλησίας, Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου ἐπαναλαμβάνομεν.

“Ποῦ σου, θάνατε, τό κέντρον; ποῦ σου, ᾅδη, τό νῖκος; Ἀνέστη Χριστός, καί σύ καταβέβλησαι· ἀνέστη Χριστός, καί πεπτώκασι δαίμονες· ἀνέστη Χριστός, καί χαίρουσιν ἄγγελοι· ἀνέστη Χριστός, καί νεκρός οὐδείς ἐπί μνήματος”».

 

Ὁ Θεοφ. Ἐπίσκοπος Τεγέας κ. Θεόκλητος, στόν Ἐπικήδειο Λόγο του μεταξύ ἄλλων εἶπε:

«Θλιβερό καθῆκον μᾶς ἑνώνει σήμερα, στόν Ἱ. Μητροπολιτικό Ναό τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως, γιά τήν ἐξόδιο ἀκολουθία τοῦ Σεβασμιωτάτου γέροντός μας καί πνευματικοῦ μας πατρός Μητροπολίτου μας Μαντινείας καί Κυνουρίας κυροῦ Ἀλεξάνδρου...

Γέννημα καί θρέμμα τῆς Ἀρκαδίας, μέ ἰδιαιτέρα γενέτειρα τό ἱστορικό χωρίον Πάπαρι Ἀρκαδίας, ἐκδήλωσε ἀπό πολύ ἐνωρίς τήν ἀγάπη του πρός τοῦτο τόν τόπο, τήν πίστη του πρός τόν Θεό καί τό ἐνδιαφέρον του γιά τό ποίμνιο τῆς Μητροπόλεώς μας.

Νεαρός Διάκονος καί Ἀρχιμανδρίτης ἀναλώθηκε περιερχόμενος κάθε γωνιά τῆς Ἐπαρχίας μας, διδάσκοντας τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀκόμη κι ἐκεῖ πού δέν ἔφτασε ποτέ Ἱεροκήρυξ, σέ ἐποχές δύσκολες καί μέ μέσα πενιχρά. Ἡ ἀγάπη του πρός τόν συνάνθρωπο τόν ὁδήγησε, νεαρό τότε Ἀρχιμανδρίτη, στήν δημιουργία τοῦ Οἴκου Τυφλῶν, ἕνα ἵδρυμα μοναδικό στήν Ἑλλάδα ἐκείνη τήν ἐποχή, τό ὁποῖο ἐστήριξε πολλές κοπέλες μέ προβλήματα ὁράσεως, τίς ἀποκατέστησε, τίς ἐνθάρρυνε σέ ἐργασία μέσα στό κοινωνικό σύνολο καί ἄλλαξε πολύ τόν τρόπο πού πολλοί, ἀλλά καί τό ἴδιο τό Κράτος, ἀντιμετώπιζε τέτοιες περιπτώσεις.

Ἀγάπησε τήν Ἐκκλησία καθ’ ὑπερβολήν καί πάντα εἶχε ὡς κίνητρό του τό ὄφελος τῆς Ἐκκλησίας μας. Μά ἡ ἀγάπη του γιά τήν τοπική μας Ἐκκλησία κορυφώθηκε ἀπό τήν στιγμή πού ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἐξέλεξε καί κατέστησε αὐτόν Μητροπολίτη Μαντινείας καί Κυνουρίας, Ποιμένα καί Καθοδηγό τῆς Τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.

Τά ἔργα του μιλοῦν, μάλλον βοοῦν ὅπου κι ἄν κοιτάξει κάποιος, σέ ὅποια γωνιά τῆς Μητροπόλεώς μας καί ἄν βρεθεῖ. Ἐνδεικτικά ἀναφέρω τό νέο Γηροκομεῖο Τριπόλεως, τό νέο Γηροκομεῖο Λεωνιδίου, τήν ἀνακαίνιση σχεδόν ὅλων τῶν ἐν ἐνεργείᾳ Μονῶν τῆς Ἐπαρχίας μας καί τήν ἐκ βάθρων ἀναστήλωση ἐγκαταλελειμμένων Μονῶν, τήν ἀνακαίνιση τοῦ Ἐπισκοπείου καί τήν δημιουργία νέου Ἐπισκοπείου, τήν ἀνακαίνιση πολλῶν Ναῶν τῆς Ἐπαρχίας μας, τήν δημιουργία τοῦ Παιδικοῦ Σταθμοῦ καί τοῦ Βρεφονηπιακοῦ Σταθμοῦ τῆς Μητροπόλεώς μας καί πολλά πολλά ἄλλα.

Μέ πτωχική καταγωγή, δέν ἐφρόντισε γιά τόν ὑλικό του πλουτισμό. Ἡ ζωή του ἦταν πάντοτε, ὅπως καί ἡ καταγωγή του, πτωχική καί λιτή. Ἄνθρωπος ἀρχοντικός, γλυκύς καί τραχύς, αὐστηρός, σοβαρός καί ἐπιβλητικός, δωρικός καί συγκεντρωτικός στή διοίκηση τῆς Μητροπόλεώς μας, καί πάντα εἰλικρινής καί ἀπό ἀγάπη κινούμενος.

Δέν εἶναι λίγες οἱ φορές πού ἡ εἰλικρίνειά του παρεξηγήθη ἀπό Κληρικούς καί ἀπό λαϊκούς. Τοῦ ἀπέδωσαν πράγματα πού ποτέ δέν ἔπραξε ἤ σκέφθηκε. Ὁ ἴδιος δέν ταραζόταν ἀπό σχόλια καί κακές κριτικές. Ὅσοι τόν ζούσαμε καθημερινῶς, βλέπαμε ἕναν Κληρικό νά μᾶς δίνει συνεχῶς τό παράδειγμα τοῦ πῶς ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ὁ ἄνθρωπος τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου, ἀντιμετωπίζει κάθε δοκιμασία μέ πίστη καί φόβο Θεοῦ, γονατίζοντας ταπεινά μπροστά στήν θεία πρόνοια καί γίνεται κοινωνός τῆς Χάριτος καί τῆς εὐλογίας τοῦ Θεοῦ.

Ἀφιερωματικό τεῦχος στόν μακαριστό Μητροπολίτη Ἀλέξανδρο τῶν Πρωτοπρεσβυτέρου Ἰωάννου Σουρλίγγα καί κ. Χρήστου Μπίτα

Μᾶς ἐδίδασκε συνεχῶς ἡ ὑπομονή του, ἡ ἥσυχη καί οὐσιαστική προσευχή του, ἡ ἐπιμονή του γιά πνευματική πρόοδο, καί τό χάρισμα τοῦ νά σιωπᾶ ὅταν πρέπει καί νά μιλᾶ ὅταν ἐπιβάλλεται μέ τό ἀγέρωχο ὕφος του.

Οἱ φιλίες του ἦσαν λίγες ἀλλά οὐσιαστικές. Δέν μποροῦσε νά γίνει ἀλλιῶς, γιατί ἦταν ἔτσι ὁ Ἀλέξανδρος. Δέν μποροῦσε νά ἀνταλλάξει τήν ἀγάπη του καί τήν φιλία του μέ ἐφήμερες σκοπιμότητες καί συμφέροντα. Τρανή ἀπόδειξη ἡ πολυετής φιλία του μέ τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπό μας κ. Ἱερώνυμο. Στήριζε ὁ ἕνας τόν ἄλλον ἀπό τά πρῶτα τους βήματα στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο καί μᾶς δίδασκε μέσα ἀπό αὐτό τό τί σημαίνει πραγματική φιλία. Ἀγάπησε τούς ἀνθρώπους πού διακόνησαν δίπλα του καί ἀγωνιζόταν νά τούς στηρίξει καί νά τούς ἀναδείξει σέ θέσεις, ὅπου θά μποροῦσαν νά διακονήσουν οὐσιαστικότερα τήν Ἐκκλησία μας. Παράδειγμα, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου κ. Θεόκλητος, καί ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Ἰταλίας κ. Πολύκαρπος.

Ἐκεῖνο τό χάρισμα πού τόν χαρακτήριζε περισσότερο κάθε ἄλλου ἦταν ἡ ἁπλότητά του. Ἡ ἁπλότητα μπροστά στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἡ ἁπλότητα σέ κάθε ἐργασία, νοητική ἤ χειρωνακτική, ἡ ἁπλότητα πού ἑλκύει τήν χάρη τοῦ Θεοῦ καί πού ἐδίδασκε ὅλους μας ὅτι οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ, οἱ ἐργάτες τῆς ἀγάπης Του, δέν εἶναι πάντα ὅσοι ἐμεῖς χαρακτηρίζουμε ἔτσι τυπικά, ἐπιφανειακά καί πολλές φορές ὑποκριτικά, ἀλλά ὅσοι Ἐκεῖνος ἐν τῇ πανσοφίᾳ Του γνωρίζει.

Νά τονίσω καί τήν ὑπερβολική ἀ¬γάπη του πρός τήν Πα¬τρίδα μας, τήν ἱστορία της καί τήν Παιδεία της. Ἐγνώριζε τήν ἱστορία μας περισσότερο καί ἀπό πολλούς Ἱστορικούς. Ἐκκλησία καί Πατρίδα ἦταν οἱ δύο μεγάλες του ἀγάπες καί πάντοτε εἶχε ξεκάθαρη ἄποψη καί γιά τούς δύο θεσμούς.

Πατέρα μας πολυαγαπημένε, Γέροντά μας καί εὐεργέτη μας πολυσέβαστε, ἐδῶ, σέ τοῦτον τόν Ναό τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐδῶ ὅπου ἔλαβες τήν εἰς Διάκονον καί τήν εἰς Πρεσβύτερον χειροτονία, ἐδῶ πού ὡς Ἱεροκήρυξ μετέφερες στόν Λαό τῆς Τριπόλεως τό μήνυμα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, ἐδῶ πού σοῦ ἀνοίξαμε τήν ἀγκαλιά μας καί σέ δεχθήκαμε Ἐπίσκοπο καί Ποιμένα μας, ἐδῶ πού τόσο συχνά μᾶς ἔλεγες νά σέ ἀφήνουμε νά μᾶς ἀγαπᾶς καί νά μᾶς διακονεῖς, ἐδῶ ἀγαπημένε μας Πνευματικέ Πατέρα καί Καθοδηγέ, σοῦ ἐκφράζουμε τίς εὐχαριστίες μας μέ ὅλη μας τήν καρδιά γιά ὅσα μᾶς προσέφερες, σέ ἐμπιστευόμαστε στήν ἀγάπη τοῦ Τριαδικοῦ μας Θεοῦ, τόν ὁποῖο ἀγάπησες, λάτρεψες καί ἀκολούθησες, σέ βεβαιώνουμε ὅτι ὅσο διαρκέσει αὐτός ὁ σωματικός ἀποχωρισμός τῆς ἀποδημίας σου ἐμεῖς θά σέ ἔχουμε πάντοτε στήν καρδιά μας μέ ἀγάπη καί σέ παρακαλοῦμε νά μᾶς σκεπάζεις μέ τήν ἁγία Εὐχή σου καί νά μᾶς μνημονεύεις ἐνώπιον τοῦ Θρόνου τοῦ Ἁγίου Θεοῦ.

Γέροντά μας, στήν ἀποδημία σου αὐτή δέν εἶσαι μόνος. Παρίστανται ὅλα τά πνευματικά σου τέκνα, κληρικοί, μοναχοί καί λαϊκοί, συγγενεῖς, συνεργάτες καί φίλοι, οἱ ἄνθρωποι πού ἦταν δίπλα σου μέχρι τήν τελευταία στιγμή. Δέν τούς ἀναφέρω ὀνομαστικῶς, γιατί εἶναι κάτι πού δέν θά ἤθελες.

Ἐπίτρεψέ μου ὅμως γέροντά μου νά ἀναφέρω ὅτι αὐτοί οἱ ἄνθρωποι ἦταν μάρτυρες τῆς πληροφορίας τήν ὁποία ἔλαβες ἀπό τόν Θεό γιά τόν χρόνο τῆς ἐκδημίας σου. Ζήτησες ταπεινά νά ἐξομολογηθεῖς καί νά κοινωνήσεις τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Ζήτησες συγχώρεση ἀπό ὅλους μας καί ἔδωσες τήν συγχώρεσή σου καί τήν πατρική σου εὐχή πρός ὅλους. Μάλιστα, ἤσουν πιό ἀποκαλυπτικός πρός τόν Σεβ. Μητροπολίτη Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Εὐστάθιο, ὅταν σέ ἐπισκέφθηκε στό Νοσοκομεῖο Τριπόλεως. Τόν ἀποχαιρέτησες λέγοντάς του:  “Πήγαινε στό καλό, γιατί αὔριο θά ἐπιστρέψεις γιά τήν κηδεία τοῦ Μαντινείας”.

Γέροντά μας, στήν ἀποδημία σου αὐτή δέν εἶσαι μόνος. Σέ ἀναμένει Ἐκεῖνος, πού τοῦ ἀφιέρωσες τήν ζωή σου, ὥστε νά σέ δεχθεῖ στήν ἀναστάσιμη χαρά. Σέ ἀναμένει ἡ Παναγία μας νά σέ ὁδηγήσει στόν Υἱό της, γιατί κι ἐσύ ἐφρόντισες ὅσο ποτέ κάποιος ἄλλος τά Μοναστήρια της, ὅπως τήν Ἕλωνα, τήν Μαλεβή, τήν Κανδήλα, τήν Παλαιοπαναγιά, τήν Ἀρτοκωστά, τήν Νεστάνη, τήν Ἐπάνω Χρέπα, τήν Τσεμπεροῦ, ἀλλά καί τήν Μονή τοῦ Υἱοῦ της τήν Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος Λουκοῦ. Σέ προπέμπουν ὁ Μέγας Βασίλειος, γιατί ἐσύ εἶσαι ἡ αἰτία πού αὐτός ὁ μεγαλοπρεπής Ναός στέκεται ὄρθιος καί ἀνακαινισμένος, καί ὁ Ἅγιος Νικόλαος, τά Μοναστήρια τοῦ ὁποίου ζωντάνεψαν καί πάλι ἀπό τήν στιγμή πού ὁ Θεός σέ ἔφερε στόν τόπο μας, ὅπως ἡ Μονή τῶν Βαρσῶν, ἡ Ἱ. Μονή Σίντζας καί ἡ Ἱ. Μονή τῶν Καλτεζῶν. Σέ συνοδεύουν οἱ δύο Πολιούχοι μας, οἱ Νεομάρτυρες Δημήτριος καί Παῦλος, γιατί ἀνέδειξες τούς τόπους τῶν μαρτυρίων τους καί ἀνακαίνισες τούς Ναούς τους.

Σέ συνοδεύει καί ἡ δική μας υἱκή ἀγάπη, ἡ ταπεινή προσευχή μας καί ἡ εὐγνωμοσύνη μας».

 

Ὁ Ἀρχιγραμματεύς τῆς Ἱ. Συνόδου Παν. Ἀρχιμανδρίτης Ἰωάννης Καραμούζης, στόν Ἐπικήδειο Λόγο του μεταξύ ἄλλων εἶπε:

«Πορευόμενοι πρός τήν μεγάλη ἑορτή τῆς γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ, συναχθήκαμε σήμερα σέ τοῦτον τόν Ἱ. Ναό, προπέμποντες μέ βαθύ σεβασμό αί πολλή ἀγάπη τόν ἐκ τῶν ἐπιγείων πρός τά ἐπουράνια ἐκδημήσαντα Ἀρχιθύτην τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας κυρόν Ἀλέξανδρον.

Ἡ συγκίνησή μας εἶναι ἔντονος διότι ἀντικρίζουμε ἐνώπιόν μας ἀκίνητον καί ἄπνουν ἐκεῖνον τόν Ἱεράρχη τοῦ ὁποίου ἕνα ἀπό τά πολλά χαρίσματα μέ τά ὁποῖα ὁ δωρεοδότης Κύριος τόν εἶχε προικήσει ἦταν ἡ γεμάτη ἐνέργεια ἀγαπῶσα καρδία του.

Ὅμως ἡ κατ’ ἄνθρωπον θλίψη πού δοκιμάζουν οἱ καρδίες ὅλων μας μέ πρώτη ἐκείνη τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου μας κ. Ἱερωνύμου, λόγῳ τῆς εἰλικρινοῦς καί μακροχρόνιας φιλίας καί ἀδελφικῆς ἀγάπης μέ τήν ὁποία συνδεόταν μέ τόν μακαριστό Μητροπολίτη, μετριάζεται διά τῆς θεολογικῆς σκέψεως τοῦ Μ. Ἀθανασίου. Σημειώνει ο θεοφόρος πατέρας τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας ὅτι ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ σαρκούμενος προσφέρει τήν εὐκαιρία καί τά μέσα τοῦ ἐξαγιασμοῦ καί τῆς ἀνακαινίσεως τῶν ψυχῶν μας. Ταυτόχρονα ὅμως μᾶς λυτρώνει ἀπό τόν θάνατο τῆς ψυχῆς καί τοῦ σώματος.

Ἔτσι λοιπόν καί ἐμεῖς δέν στεκόμαστε ἐνώπιον τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου ὡς οἱ μή ἔχοντες ἐλπίδα, ἀλλά μέ τήν βεβαιότητα ὅτι ὁ Κύριός μας λαμβάνοντας τήν ἀνθρώπινη φύση τήν ἀφθαρτοποιεῖ, ἐξασφαλίζοντας μέ αὐτόν τόν τρόπο τήν συνέχεια τῆς ζωῆς στόν Σεβ. Μητροπολίτη κυρό Ἀλέξανδρο.

Ἡ βεβαιότητα αὐτή ἐνισχύεται καί ἀπό τό γεγονός τῆς δοκιμασίας τῆς ὑγείας του, τήν ὁποία ὑπέμεινε μέ ἀπαράμιλλο θάρρος καί ὑπομονή. Ἱσχύει γιά ἐκεῖνον αὐτό πού λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: “Ὅσῳ δέ μείζων ὁ πόνος, τοσούτῳ καί ὁ στέφανος ἔσται λαμπρότερος”. Ἔχοντας συλλέξει πλέον τούς πνευματικούς καρπούς τῶν πόνων, ἀναπαύεται εἰς τάς αὐλάς τοῦ Κυρίου μας, γαληνεύοντας καί τίς δικές μας πενθοῦσες καρδιές μας....

Ζῶν, λοιπόν, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Μαντινείας καί Κυνουρίας κυρός Ἀλέξανδρος μία τέτοια ζωή γεμάτη ἐνέργεια καί προσφορά, ἔφθασε πλέον ἡ ὥρα νά ἀναπαυθεῖ ἐκ τῶν κόπων του. Ὑπομένων τήν δοκιμασία τῆς σαρκός μέ καρτερία καί πίστη στό Θεό, ἦρθε ἡ ὥρα νά ξεκουραστεῖ.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σέ ἕνα ἀπό τά ποιήματά του γράφει: “Ἄρρωστος, βαρύ τό σῶμα μου τό νιώθω, ἴσως μέ ἐμπαίζουν γιά τό πάθημα κάτι ἀλαζόνες…, τά γόνατά μου λύθηκαν, δέν μέ κρατοῦν τά πόδια, μπορεῖ καί κάποια πάλη μέ τόν πονηρό. Εὐγνωμοσύνη ὡστόσο στόν Κυβερνήτη μου. Καλύτερα τό πράγμα ἔτσι πού ἦρθε. Ὅμως συγκράτησέ μου τήν ἀρρώστια. Μιά λέξη καί τήν συγκρατεῖς. Σωτήριος εἶναι ὁ λόγος Σου… δῶσ’ ὑπομονή ν’ ἀντέξω σ' ὅλα” (P.G., τόμ. 37, 1418).

Καί ἔλαβες ὑπομονή καί ἄντεξες σ’ ὅλα, πολυσέβαστε Ἱεράρχα, ὥστε μέσα ἀπό τήν κάμινο τῆς δοκιμασίας καί τόν διαρκῆ ἀγῶνα νά παρουσιασθῇς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου καθαρός καί λαμπρός ὅπως τό χρυσάφι».