«Ορθοδοξία καί Ζωή»: Εικονικές παραστάσεις της Εκκλησίας

 

Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Δ΄ τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, περιόδου ΙΣΤ΄, ἔτους 2021-2022. 

Ὁρισμοί καί εἰκόνες: Ἡ Ἐκκλησία, ὡς μυστήριο ἤ ὡς «πανμυστήριο (ἅγ. Ἰουστῖνος Πόποβιτς), δέν ὁρίζεται, δηλ. δέν ὑποτάσσεται στίς κατηγορίες τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Ὡστόσο, ὅ,τι δέν μπορεῖ νά εἰπωθεῖ μέ ἔννοιες, μπορεῖ νά εἰπωθεῖ σέ πολλές περιπτώσεις μέ εἰκόνες, μέ σύμβολα, μέ παραστάσεις καί μέ παραβολές. Ὁ παραβολικός λόγος χρησιμοποιεῖται εὐρύτατα στή Βιβλική καί στήν Πατερική Παράδοση, ἐπειδή ἀκριβῶς τά τῆς πίστεως εἶναι «ὑπέρ λόγον» καί «ὑπέρ ἔννοιαν». Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μίλησε συχνά μέ παραβολές καί εἰκόνες. Ὁ ρόλος τοῦ συμβόλου στήν προκειμένη περίπτωση: καλύπτει καί ἀποκαλύπτει («καί κρύπτει καί λέγει»), ἀλλά κυρίως «σημαίνει». Οἱ εἰκόνες ἀποκαλύπτουν βαθύτερες πτυχές μιᾶς πραγματικότητος. Ἄν, λοιπόν, δέν μποροῦμε νά ποῦμε τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ Ἐκκλησία, μποροῦμε νά ποῦμε μέ τί μοιάζει. Βιβλικές καί Πατερικές εἰκόνες γιά τήν Ἐκκλησία:

«Ορθοδοξία καί Ζωή»: Πατερική Παράδοση και Εκκλησία

 

Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Γ΄ τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, περιόδου ΙΣΤ΄, ἔτους 2021-2022. 

Εἰσαγωγικά: Ὁ ὅρος «ἐκκλησία» κατ’ ἀρχήν σήμαινε συνέλευση ἀνθρώπων γιά ἀπό κοινοῦ διαβούλευση, γιά λήψη σοβαρῶν ἀποφάσεων. Στήν Παλαιά Διαθήκη σημαίνει συνέλευση - σύναξη τοῦ «Λαοῦ τοῦ Θεοῦ», δηλαδή σύναξη μέ σαφῶς «θρησκευτικό» χαρακτῆρα. Στήν Καινή Διαθήκη ὁ ὅρος εἶναι ἀποκλειστικά συνδεδεμένος μέ τόν Θεό καί, εἰδικότερα, μέ τό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὡς «ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. 20,28, Α΄ Κορ. 1,2, 10,32, 11,16, 11,22, Β΄ Κορ. 1,1, Γαλ. 1,13 κ.ἄ.) ἤ «ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ» (Ρωμ. 16,16). Ἡ σύναξη αὐτή ἀποτελεῖ ἕνα ὀργανικό Σῶμα, τό δέ Σῶμα αὐτό εἶναι τό «Σῶμα τοῦ Χριστοῦ» (Ἐφ. 1,23, Κολ. 1,24).

Οι «Μάρτυρες του Ιεχωβά» και η μετάγγιση του αίματος

 

ΤΕΥΧΟΣ 116       ΤΡΙΠΟΛΙΣ        ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021 

ΟΙ «ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ» ΚΑΙ Η ΜΕΤΑΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ 

Εἰσαγωγικά: Θρησκεία καί ἰατρική ἐπιστήμη 

Ἡ συνεχιζόμενη ἐξάπλωση τῆς ἐπιδημίας τοῦ covid-19 καί τά προβλήματα πού δημιουργοῦνται ἀπό αὐτήν φέρνουν καί πάλι στό προσκήνιο τό ζήτημα τῆς σχέσεως τῆς θρησκείας μέ τήν ἰατρική ἐπιστήμη, τῆς θρησκείας μέ τίς ἐπιμέρους θεραπευτικές μεθόδους, τῆς θρησκείας μέ τό γενικότερο πρόβλημα τῆς ἀσθένειας καί τῆς θεραπείας της, τῆς θρησκείας μέ τά ποικίλα ζητήματα βιοηθικῆς. Καί ἐπειδή ἡ θρησκεία δέν εἶναι ἕνα ἑνιαῖο φαινόμενο, συναντᾶμε στό περιβάλλον της κάθε εἴδους ἀπόψεις γιά τά θέματα αὐτά, ἀπό τήν πλήρη κατάφαση τῆς ἰατρικῆς καί τήν ἄκριτη ἀποδοχή κάθε θεραπευτικῆς μεθόδου, μέχρι τήν ἀκραία ἀπόρριψη ἤ δαιμονοποίηση τῶν ἐπιτευγμάτων τῆς ἐπιστήμης καί τήν προβολή θεωριῶν παγκόσμιας συνομωσίας καί ὑποτιθέμενων γενικῶν ἀπειλῶν. Τέτοιες ἀκραῖες ἀπόψεις συναντᾶμε συνήθως σέ αἱρετικές, παραχριστιανικές καί παραθρησκευτικές ὁμάδες καί ὀργανώσεις. Ὡστόσο, ἀπό ἐκεῖ διαχέονται παντοῦ, ἐπηρεάζοντας καί ἄλλους χώρους: ἕνα μέρος τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν, ἕνα μέρος τῶν ὁπαδῶν μεγάλων χριστιανικῶν ὁμολογιῶν καί γνωστῶν θρησκειῶν καί, γενικά, ἕνα μέρος τῆς κοινῆς γνώμης. Ὅπως εἶναι φυσικό, στίς περισσότερες περιπτώσεις οἱ ἀπόψεις αὐτές γίνονται ἐξαιρετικά ἐπικίνδυνες, ἀπειλώντας τήν ὑγεία, ἀλλά καί τήν ἴδια τή ζωή πολλῶν συνανθρώπων μας. Ἕνα χαρακτηριστικό παράδειγμα αὐτοῦ τοῦ φαινομένου εἶναι οἱ ἀπόψεις τῆς ἑταιρείας «Σκοπιά» τῶν «Μαρτύρων τοῦ Ἰεχωβᾶ» γιά τή μετάγγιση τοῦ αἵματος.

«Ορθοδοξία καί Ζωή»: Αναζητώντας τον ορισμό της Εκκλησίας

 

Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Β΄ τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, περιόδου ΙΣΤ΄, ἔτους 2021-2022. 

Εἰσαγωγικά: Τό συζητούμενο θέμα: «Βιωματικές προσεγγίσεις στό μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας». Τό ἐρώτημα· Τί εἶναι Ἐκκλησία; Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογία καί τό περί αὐτῆς ἐνδιαφέρον. Οἱ δύο βα-σικές τάσεις στήν Ὀρθόδοξη Θεολογία τίς τελευταῖες δεκαετίες: ἡ «Εὐχαριστιακή» καί ἡ «Θεραπευτική» Ἐκκλησιολογία.Ἡ ἀζωπύρω-ση τοῦ ἐκκλησιολογικοῦ ἐνδιαφέροντος μετά τή Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης (2016). Διευκρίσεις περί τοῦ τίτλου. «Βιωματικές»: Ἡ περί Ἐκκλησίας ἀντίληψη δέν εἶναι θεωρητική γνώση, δέν εἶναι ἰδεολο-γία, εἶναι «βίωμα», δηλ. εἶναι στάση ζωῆς. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ζωτικός χῶρος, εἶναι πηγή ζωῆς, εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή. Εἶναι ὁ χῶρος, ἐντός τοῦ ὁποίου «ζῶμεν καί κινούμεθα καί ἐσμέν» (Πραξ. 17,28)! «Μυστήριο»: Ὅ,τι ἔχει μιά ἀπρόσιτη, ἀόρατη καί κεκρυμμένη ὄψη. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι κάτι ταυτοχρόνως ὁρατό καί ἀόρατο, ἐπίγειο καί οὐράνιο, θεῖο καί ἀνθρώπινο. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὄντως «μυστήριο», εἶναι «πανμυ-στήριο» (ἅγ. Ἰουστῖνος Πόποβιτς). «Προσεγγίσεις»: Ἄν ἡ Ἐκκλησία εἶναι μυστήριο, τότε ἡ περί αὐτῆς πλήρης γνώση εἶναι ἀνέφικτη καί ἀνεξάντλητη. Μποροῦμε μόνο νά προσεγγίζουμε τό μυστήριο ἀπό πολλές πλευρές, μποροῦμε νά γνωρίσουμε κάποιες ὄψεις του, ποτέ ὅ-μως δέν μποροῦμε νά τό γνωρίσουμε καί νά τό κατανοήσουμε στό σύνολό του.

«Βασίλειος ο Μέγας», τεύχ. 91, Ιούλ. - Σεπτ. 2021

 

ΤΕΥΧΟΣ 91        ΤΡΙΠΟΛΙΣ        ΙΟΥΛΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2021

Ὁ νέος Διάκονος τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ 

Τήν Κυριακή 22/8/2021, στήν ἱστορική Ἱ. Μονή Ἁγίου Νικολάου Καλτεζῶν Μαντινείας ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ἀλέξανδρος τέλεσε τήν εἰς Διάκονον Χειροτονία τοῦ Μοναχοῦ Ἰακώβου, κατά κόσμον Ἰωάννου Κωνσταντίνου. Τό ἑσπέρας τοῦ Σαββάτου ἐτελέσθη ἡ μοναχική κουρά τοῦ π. Ἰακώβου στήν ἴδια Μονή.

Ὁ Διάκονος Ἰάκωβος Κωνσταντίνου, ἐγεννήθη στήν Τρίπολη τό 1994. Εἶναι τό δεύτερο τέκνο τοῦ Κωνσταντίνου καί τῆς Μαρίας, τό γένος Τσιώλη. Ἀπό μικρᾶς ἡλικίας διακονοῦσε στό Ἱερό τοῦ Ναοῦ Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν Λεβιδίου καί μετέπειτα τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίας Βαρβάρας Τριπόλεως. Τό 2012 ἄρχισε νά σπουδάζει στό Τμῆμα Πολιτικῶν Μηχανικῶν Τ.Ε. Πατρῶν καί ἔλαβε τό πτυχίο του τό 2019. Ὡς Μοναχός θά ἀνήκει στήν Ἱ. Μονή Καλτεζῶν καί ὡς Διάκονος τοποθετήθηκε στόν Μητροπολιτικό Ἱ. Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Βασιλείου Τριπόλεως. Τοῦ εὐχόμεθα νά εἶναι πάντα ἄξιος Λειτουργός τοῦ Κυρίου! Ὁ νέος Διάκονος στήν ὁμιλία τῆς Χειροτονίας του, εἶπε μεταξύ ἄλλων τά ἑξῆς:

«Ορθοδοξία καί Ζωή»: Εισαγωγή στη νέα θεματική ενότητα

 

Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Α' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή» τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας, περιόδου ΙΣΤ', ἔτους 2021-2022. 

Εἰσαγωγικά: Τό δέκατο ἕκτο ἔτος λειτουργίας τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή», στό πλαίσιο τοῦ διδακτικοῦ καί ποιμαντικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας. Μιά ἐκκλησιαστική ἐκδήλωση ἤ προσφορά, ἕνα ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Σκοπός τῆς Ἐκκλησίας, ἡ σωτηρία τοῦ κόσμου, μέ πρῶτο μέλημα τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου (διά τοῦ ἀνθρώπου σώζεται ὅλος ὁ κόσμος). Ἡ διδασκαλία, ὡς μέσο γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου καί ὡς ἀποστολή τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ κοινή διαπίστωση ὅτι ὁ Λαός μας εἶναι κατά τό μέγιστο μέρος του ἀκατήχητος. Τό διδακτικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας ἐπιχειρεῖ νά θεραπεύσει αὐτό τό πρόβλημα. Ἡ ἀναγκαιότητα τῆς Κατήχησης: Αὐτή ἀποτελεῖ προϋπόθεση εἰσόδου στήν Ἐκκλησία. Ἡ ἀνάγκη τῆς ψυχῆς τοῦ βαπτισμένου νά ἀρδεύεται συνεχῶς ἀπό τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Μορφές καί εἴδη διδακτικοῦ ἔργου: α) τό Κήρυγμα (ἀνεπτυγμένο Εὐαγγέλιο, ἐπικαιροποίηση τοῦ Εὐαγγελίου, «ἐνσάρκωση» τοῦ Εὐαγγελίου στό ἑκάστοτε παρόν), β) ἡ Κατήχηση (τά Κατηχητικά Σχολεῖα κάθε βαθμίδας, προβαπτισματική καί μεταβαπτισματική Κατήχηση), γ) ἡ ἑρμηνεία τῆς Ἁγίας Γραφῆς (κύκλοι μελέτης κ.ἄ.), δ) ἡ ἐκκλησιαστική διδασκαλία (μάθημα Θρησκευτικῶν, Ἐκκλησιαστικές Σχολές καί Ἀκαδημίες, Θεολογικές Σχολές), ε) οἱ περιστασιακές ὁμιλίες καί ἐκδηλώσεις, στ) οἱ κατ’ ἰδίαν καί καθ’ ἕκαστον νουθεσίες, ζ) ὁ ἔντυπος λόγος (βιβλία, περιοδικά, ἔντυπα, φυλλάδια κ.ἄ), η) ὁ ἠλεκτρονικός λόγος (ραδιόφωνο τηλεόραση, διαδίκτυο, εἰκόνες, ἠχητικά μέσα, βιντεοταινίες κ.ἄ.), θ) τά εἰδικά Θεολογικά Προγράμματα, ὅπως τό παρόν. Σκοποί, χαρακτῆρας καί προσανατολισμοί τοῦ παρόντος Προγράμματος: α) Ἡ ἐμβάνθυνση στά θέματα τῆς πίστεως, δηλ. ἡ «κατανόηση» (στόν βαθμό πού αὐτά κατανοοῦνται, ἡ συνειδητοποίηση) τῶν πιστευομένων, ἡ ἐγκαθίδρυση τῶν «ρημάτων» τῆς πίστεως ἀπό τή νόηση («λόγο») στήν «καρδία», β) ἡ ἀναμέτρηση μέ τό περιρρέον καί πανίσχυρο «φρόνημα τοῦ κόσμου», τό πνεῦμα τῆς πλάνης, καί κατ’ ἐπέκτασιν ἡ ἀποκάθαρση ἀπό στοιχεῖα πλάνης, τά ὁποῖα τυχόν προσλαμβάνουμε ἀπό τή συνεχῆ ἐπαφή μας μέ τό «φρόνημα τοῦ κόσμου». Ἡ «ἐκκοσμίκευση», ὡς μέγιστος κίνδυνος τῆς Ἐκκλησίας (γιά τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας). «Ἐκκοσμίκευση»: ἡ ἑρμηνεία τοῦ κόσμου ἐκ τοῦ κόσμου, χωρίς καμμία ἀναφορά στόν Θεόν. Ἄν ὁ Χριστός εἶναι ἡ Ζωή τοῦ κόσμου, τότε ἡ «ἐκκοσμίκευση» εἶναι κατάσταση νεκρώσεως, κατάσταση θανάτου!