Διάγραμμα – Περίληψη Θέματος Ε΄ τοῦ Προγράμματος Ὀρθόδοξης Κατήχησης «Ὀρθοδοξία Ἑλληνισμός Ρωμηοσύνη», περιόδου Β΄, ἔτους 2024-2025.
Προτυπώσεις καί πραγματικότητα: Ἡ ἔνταξη τοῦ πιστοῦ στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας («μύηση») εἶναι μιά διαδικασία μετοχῆς σέ τρία διαδοχικά Μυστήρια: Βάπτισμα - Χρίσμα - Θεία Εὐχαριστία. Τό Βάπτισμα ὁλοκληρώνεται («πληροῦται») στή Θεία Εὐχαριστία, ὅπως καί κάθε ἄλλο Μυστήριο. Ἡ Θεία Εὐχαριστία δέν εἶναι ἕνα Μυστήριο, ὅπως τά ἄλλα ἤ ἀνεξάρτητο ἀπό τά ἄλλα, ἀλλά εἶναι «τό Μυστήριο» ἤ «τά Μυστήρια» ἤ τό Μυστήριο τῶν Μυστηρίων. Σ’ αὐτό δέν ὑπάρχει ἁπλῶς παρουσία καί μετάδοση τῆς Θείας Χάρης, ἀλλά παρουσία τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ, μέσῳ τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματός Του. Ὅπως ὅλα τά μεγάλα ἔργα, ἡ Θ. Εὐχαριστία προτυπώνεται στήν Παλαιά Διαθήκη καί, εἰδικότερα, στίς θυσίες τῆς ἰουδαϊκῆς λατρείας. Ὁ Θεός μέ μιά συνήθη θρησκευτική ἐκδήλωση, «παιδαγωγεῖ εἰς Χριστόν» (προετοιμάζει τόν κόσμο νά δεχθεῖ τό Μυστήριο τοῦ Χριστοῦ). Θεσμοθετεῖ τίς θυσίες τῆς εἰδωλολατρικῆς λατρείας μέ διαφορετικό, ὅμως περιεχόμενο: α) Οἱ θυσίες ἀπευθύνονται πλέον μόνο στόν ἕνα καί ἀληθινό Θεό καί β) Ἐνῶ συνήθως βασίζονται στήν «ἀρχή τῆς μαγείας», «do ut des» («σοῦ δίνω γιά νά μοῦ δώσεις», «σοῦ προσφέρω γιά νά μοῦ προσφέρεις»), ἀποκτοῦν στό ἑξῆς ἱλαστικό περιεχόμενο: τό αἷμα τῶν θυσιαζόμενων ζώων καθαρίζει τίς ἁμαρτίες μας καί μᾶς συμφιλιώνει μέ τόν Θεό. Τό αἶμα αὐτό, καθώς καί τό θυσιαζόμενο ζῶο, προεικονίζουν τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ καί τήν μελλοντική Θυσία Του πάνω στόν Σταυρό, ἡ ὁποία θά προσφερθεῖ «ἐφ’ ἅπαξ», καταργώντας ὅλες τίς αἱματηρές θυσίες καί ἀντικαθιστώντας τες μέ τήν ἀναίμακτη Θυσία τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Αὐτή ταυτίζεται μέ τή Θυσία τοῦ Χριστοῦ, ὅμως δέν εἶναι ἐπανάληψη, ἀλλά «ἀνάμνησις» τῆς Θυσίας τοῦ Χριστοῦ. Ταυτίζεται, μέ τήν ἔννοια ὅτι τό Σῶμα τῆς Εὐχαριστίας εἶναι τό ἴδιο ἀκριβῶς τό θυσιασμένο καί ἀναστημένο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.
